Biogramy

Karol Knaus, urodził się 24 października 1846 w Płazie koło Chrzanowa, zmarł w Krakowie 15 marca 1904 r. Krakowski budowniczy, architekt i konserwator. W latach 1867-74 był rysownikiem w biurze technicznym w fabryce Ludwika Zieleniewskiego a później w biurze Walerego Kołodziejskiego, pod okiem którego studiował architekturę. W 1879 r. uzyskał uprawnienia budowlane. W 1889 r. objął stanowisko starszego inspektora i zastępcy dyrektora w Budownictwie Miejskim w Krakowie. Początkowo kierował pracami budowlanymi realizując projekty innych architektów m.in. Krakowskiej Kasy Oszczędności przy ul. Szpitalnej (1880-83), Poczty Głównej przy ul. Wielopole (1887-89), później przebudowanej czy ratusza w Nowym Sączu (1885-87). Z czasem rozpoczął samodzielną działalność projektując m.in. liczne domy czynszowe. Jedyną w całości zaprojektowaną przez Karola Knausa budowlą sakralną jest kościół niepokalanek w Nowym Sączu. Architekt otrzymywał też wiele zleceń na rozbudowę i przebudowę już istniejących obiektów. Prowadził też działalność konserwatorską, którą rozpoczął pod kierunkiem Tomasza Prylińskiego w latach 1876-78 pracując przy restauracji Sukiennic. Wśród licznych prac konserwatorskich Knausa warto wymienić te prowadzone w kościele franciszkanów, kościele św. Katarzyny na Kazimierzu, kościele i klasztorze paulinów na Skałce, kościele Bożego Ciała na Kazimierzu, kościoła bernardynów w Dukli czy zamku w Suchej.

Budynki projektowane przez Karola Knausa

- Kraków, Bursa Starmigielska, ul. Gołębia 14 (1885), nadbudowa piętra i nowa fasada
- Kraków - Bieżanów, kościół Narodzenia NMP (1885-86 i 1897), dobudowa kaplic i wieży
- Kraków, gmach Poczty Głównej (1887-89)
- Kraków, gmach Towarzystwa Gimnastycznego Sokół, ul. Piłsudskiego 27 (1889)
- Kraków, dom czynszowy, ul. Dietla 61 (1890)
- Kraków, dom czynszowy, ul. Dietla 63 (1890)
- Kraków, dom czynszowy, ul. Dietla 65 (1890)
- Kraków, dom czynszowy, ul. Dietla 67 (1890)
- Kraków, dom czynszowy, ul. Krakowska 2 (1890)
- Nowy Sącz, gmach Kasy Oszczędności (1891)
- Kraków - Prokocim, pałac Jerzmanowskich (1891-95) przebudowa
- Nowy Sącz, kościół i klasztor sióstr niepokalanek (1894-97)
- Kalwaria Zebrzydowska, klasztor bernardynów (1897-1901), przebudowa
- Kraków, budynki dawnej zajezdni tramwajowej (1900), przebudowa
- Kraków, budynek Zakładu Wychowawczego, ul. Starowiślna 50
- Kraków, dom czynszowy, ul. Bogusławskiego 3
- Kraków, dom czynszowy, ul. Bogusławskiego 5
- Kraków, dom czynszowy, ul. Sarego 8
- Kraków, dom czynszowy, ul. Dietla 55
- Kraków, dom czynszowy, ul. Dietla 57
- Kraków, dom czynszowy, ul. Dietla 77
- Kraków, dom czynszowy, ul. Dietla 43
- Kraków, dom czynszowy, ul. Dietla 45
- Kraków, dom czynszowy, ul. Bożego Ciała 1
- Kraków, dom czynszowy, ul. Bożego Ciała 3
- Kraków, dom czynszowy, ul. Miodowa 4
- Kraków, dom czynszowy, ul. Miodowa 6
- Kraków, dom czynszowy, ul. Miodowa 8
- Kraków, dom czynszowy, ul. Koletek 4
- Kraków, dom czynszowy, ul. Koletek 8
- Kraków, dom czynszowy, ul. Podbrzezie 4, później przebudowany
- Kraków, dom czynszowy, ul. Floriańska 35, przebudowa
- Kraków, dom własny, ul. św. Sebastiana 12

Inne realizacje Karola Knausa

- Kraków, brama klasztoru paulinów na Skałce (1894-95)
- Kraków, kościół paulinów na Skałce, krypta zasłużonych, sarkofag Wincentego Pola (1901)
- Kraków, kościół paulinów na Skałce, krypta zasłużonych, sarkofag Lucjana Siemieńskiego (1901)
- Kraków, kościół paulinów na Skałce, krypta zasłużonych, sarkofag Teofila Lenartowicza (1901)
- Kraków, kościół paulinów na Skałce, krypta zasłużonych, sarkofag Adama Asnyka (1901)
- Kraków, kościół paulinów na Skałce, krypta zasłużonych, sarkofag Henryka Siemiradzkiego (1901)

LITERATURA

Chrzanowski T., Kornecki M., Sztuka Ziemi Krakowskiej, Kraków 1982
Krasnowolski B., Leksykon zabytków architektury Małopolski, Warszawa 2013
Rożek M., Urbs celeberrima. Przewodnik po zabytkach Krakowa, Kraków 2006
Strona internetowa: http://www.krakowski-kazimierz.pl/karol_knaus_18461904__kazimierski_architekt_/

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł