Kościoły

Lipnica Wielka, miejscowość w powiecie nowosądeckim (województwo małopolskie).
HISTORIA. Parafia w Lipnicy wielkiej powstała zapewne w 1. połowie XIV w. W 1378 r. wzmiankowany jest proboszcz Gregorius. Kościół według tradycji fundowany był przez króla Kazimierza Wielkiego a jego budowa rozpoczeła się 1359 r. W XVI w. świątynia została przejęta przez arian ale około połowy stulecia została im odebrana przez Stanisława Trzecieskiego. W 1. poł. XVII w. kościół został przebudowany m.in. przesklepiono wtedy prezbiterium. Kolejne prace w kościele przypadły na lata 1755-59. Odnowiono wtedy wnetrze świątyni i jej wystrój. Wreszcie w latach 1927-30 nawę nakryto sklepieniem kolebkowym i dobudowano dwie kaplice boczne.
ARCHITEKTURA. Gotycki, częściowo przkształcony w późniejszym okresie. Murowany z kamienia, otynkowany i kryty blachą. Złożony z dwuprzęsłowego prezbiterium, zamkniętego trójbocznie z zakrystią od północy oraz szerszej nawy, także dwuprzęsłowej. Przy nawie od zachodu niska wieża z przedsionkiem w przyziemiu i dwie kaplice po bokach. Kościół na zewnątrz jest opięty przyporami. Nakrywają go dachy dwuspadowe, nad nawą z wieżyczką na sygnaturkę z latarnią o barokowej formie. W prezbiterium zachowały się trzy okna gotyckie, z których wschodnie jest zamurowane. Trzy portale gotyckie ostrołukowe, profilowane z domniemaną sygnaturą kamieniarza M. F. umieszczoną na węgarze portalu głównego. Polichromia ornamentalna i figuralna, ne sklepieniu prezbiterium i w łuku tęczowym późnorenesansowa z 1. połowy XVII w. Na sklepieniu nawy polichromia wykonana przz Tadeusza Terleckiego w 1934 r.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Ołtarz główny i dwa boczne rokokowe z 2. połowy XVIII w. W ołtarzu głównym obraz Matki Bożej Częstochowskiej z XIX w. oraz rzeźby śś. Piotra i Pawła, barokowe z XVIII w. Chrzcielnica kamienna, renesansowa fundowana w 1554 r. przez Krzysztofa Pieniążka, z inskrypcją fundacyjną oraz herbami Odrowąż i Strzemię. Ambona i chór muzyczny rokokowe z 2. połowy XVIII w. Kropielnica kamienna barokowa. Rzeźba św. Jana Nepomucena, barokowa z XVIII w., ustawiona na półce w nawie. Obrazy zawieszone w prezbiterium: Czyściec z XVII-XVIII w. i św. Józef z Dzieciątkiem z XVIII w. Pomnik nagrobny Stanisława Trzecieskiego (zm. 1552), renesansowy, kamienny, z leżącą postacią zmarłego w zbroi, z herbem Strzemię, fundacji Krzysztofa Pieniążka z Krużlowej z 1554 r. Epitafium kamienne Wojciecha Kisielewskiego z 1619 r. Trzy dzwony: dwa z nich (jeden o nazwie Stanisław) odlane w 1954 r. w firmie Kozłowski we Wrocławiu. Trzeci jest kopią dzwonu Urban, któy uległ pęknięciu i znajduje się w Muzeum Okręgowym w Tarnowie.

 LITERATURA

Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
ks. Rzepa J, Kornecki M., Dzwony Diecezji Tarnowskiej, Kraków 2001
Strona internetowa: http://www.lipnica_wielka.diecezja.tarnow.pl/

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł