Kościoły

Wojakowa - miejscowość w powiecie brzeskim (województwo małopolskie).
HISTORIA. Parafia Wojakowej powstała na początku XIV w. po wyłączeniu jej obszaru z parafii w Tropiu. Kościół zbudowany został w 1363 r., z fundacji Wacława Wojaka o czym informuje Jan Długosz. W XVIII w. dobudowano do niego drewnianą wieżę. W latach 1930-31 został rozebrany z wyjątkiem prezbiterium, do którego dobudowano w 1932 r. nowy korpus według architekta Józefa Wojtygi. Prezbiterium zostało odnowione w 1956 r. Z Wojakowej pochodzi ks. Adam Prosper Burzyński, biskup sandomierski w latach 1819-30.
ARCHITEKTURA. Złożony z gotyckiego prezbiterium i modernistycznego korpusu. Zbudowany z kamienia, częściowo otynkowany, kryty dachówką. Prezbiterium zamknięte trójbocznie z zakrystią od północy. Nawa we wschodniej części węższa, rozszerzona od zachodu w formie transeptu, z dwuprzęsłową kaplicą od północy w charakterze nawy bocznej. Prezbiterium na zewnątrz opięte uskokowymi szkarpami, między którymi znajdują się ostrołukowe okna. Kościół nakryty dachami dwuspadowymi w wieżyczką na sygnaturkę nad korpusem. Wnętrza nakryte są stropami kasetonowymi, z wyjątkiem kaplicy nakrytej sklepieniem krzyżowym. Tęcza ostrołukowa, również ostrołukowo zamknięta jest arkada oddzielająca kaplicę od nawy bocznej. W południową i zachodnią ścianę nawy wmurowane są dwa portale gotyckie z XIV w., ostrołukowe, przeniesione z rozebranego kościoła. Polichromia figuralna i ornamentalna, wykonana przez Stanisława Szmuca w 1971 r.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Ołtarz główny barokowy z około 1730 r. z bramkami, na których ustawiono rzeźby śś. Piotra i Pawła. W polu środkowym, umieszczony jest obraz Świętej Trójcy, zapewne współczesny ołtarzowi, zaś w antepedium znajdują się trzy obrazy barokowe, zapewne z XVII w.: Trzy Marie u grobu, NMP z jednorożcem oraz prorocy Salomon i Dawid. Dwa ołtarze boczne pseudogotyckie, wykonane w latach 1942-43 przez Jakuba Juszczyka. Chrzcielnica kamienna, gotycka z XV w. Ambona pseudogotycka w 1961 r., wykonana przez Bronisława Cieślę. Tablica pamiątkowa poświęcona ks. Wojciechowi Jachnie, proboszczowi i budowniczemu tutejszego kościoła. Dwa witraże figuralne z 1956 r., wykonane w firmie M. Paczki w Krakowie według projektu B. Grzeszczaka. Organy 12-głosowe zbudowane przez Włodzimierza Truszczyńskiego z Warszawy w latach 1986-90. Trzy dzwony: 1. odlany w 1683 r. z fundacji Jana Zibowica, plebana w Wojakowej, z plakietką z przedstawieniem Matki Boskiej z Dzieciątkiem; 2-3. Maria i Józefa, oba odlane w 1959 r. przez Emila Kozłowskiego z Wrocławia.

Tekst umieszczony 20.03.2011

LITERATURA

Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, T. I, Województwo krakowskie, z. 2, Powiat bocheński, Warszawa 1953
Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
Krupiński A., Zabytki urbanistyki i architektury województwa tarnowskiego, Kraków 1989
ks. Rzepa J, Kornecki M., Dzwony Diecezji Tarnowskiej, Kraków 2001
Pasternak P., Katalog organów w diecezji tarnowskiej, maszynopis

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł