Kościoły
Leluchów, kościół św. Dymitra
Marek Sztorcdawna cerkiew greckokatolicka św. Dymitra
Leluchów - miejscowość w powiecie nowosądeckim (województwo małopolskie).
HISTORIA. W 2. ćw. XVIII w. powstała w Leluchowie parafia greckokatolicka, uposażona przez biskupa krakowskiego Felicjana Konstantego Szaniawskiego. Obecnie cerkiew pełni funkcję kościoła filialnego parafii rzymskokatolickiej w Muszynie. Pierwsza cerkiew zbudowana w Leluchowie została w latach 1708-09 przeniesiona, do leżącej dziś na terenie Słowacji wsi Lukov. Obecna cerkiew pochodzi w 1861 r., może to być jednak data przebudowy starszego obiektu.
ARCHITEKTURA. Cerkiew została wzniesiona w typie północno-zachodniego budownictwa łemkowskiego. Jest to budowla drewniana o konstrukcji zrębowej, trójdzielna, złożona z zamkniętego trójbocznie prezbiterium, szerszej nawy oraz babińca, w którego przedłużeniu znajduje się wieża o konstrukcji słupowej. Do prezbiterium od północy przylega niewielka zakrystia. Wieża z przedsionkiem w przyziemiu o pochyłych ścianach z wyodrębnioną izbicą, nakryta hełmem ze ślepą latarnią. Nad nawą dach namiotowy, nad prezbiterium i babińcem dachy kalenicowe. Dachy nad nawą i prezbiterium zwieńczone wieżyczkami. Wnętrza świątyni nakryte są stropami płaskimi. Polichromia ornamentalna z początku XX w.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Ikonostas rokokowo-klasycystyczny z XIX w. z ikonami wykonanymi w 1873 r. przez malarza Victorina Zompfa z Bardiowa. Dwa ołtarze boczne w nawie: północny z ikonami ze starszego ikonostasu, w środkowej części św. Mikołaj a poniżej Veraicon, południowy z obrazem MB z Dzieciątkiem, pochodzącym z feretronu. Ambona z XIX w., ozdobiona malowanymi postaciami czterech ewangelistów. Trzy dzwony: najstarszy z nich "Piotr i Paweł" odlany został w 1950 r., dwa młodsze "Maria" i "Dymitr" wykonano w Odlewni dzwonów Felczyńskich w Przemyślu 1990 r.
Tekst umieszczony 15.10.2009
LITERATURA
Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja, opr. zb., Pruszków 2003
Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
ks. Rzepa J, Kornecki M., Dzwony Diecezji Tarnowskiej, Kraków 2001
