Biogramy
Langman Zygmunt
Marek SztorcZygmunt Langman, polski rzeźbiarz, urodził sie 4 marca 1860 r. w Krakowie, zmarł 10 grudnia 1924 tamże. Ukończył Gimnazjum św. Anny w Krakowie i w 1877 r. rozpoczął studia w krakowskiej Szkle Sztuk Pięknych pod kierunkiem Marcelego Guyskiego i Waleriana Gadomskiego. Później kontynuował studia w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium u Josefa Knable i Maxa von Widnmanna a następnie przez cztery lata w atelier Giulio Monteverdiego w Rzymie. Pierwszą znaną pracą Langmana był Orzeł Piastowski na Bramie Floriańskiej wykonany w 1882 r. według projektu Jana Matejki. W latach 1890-92 pracował przy restauracji kościoła Mariackiego. Do 1900 r. wykonał liczne posągi do małopolskich kościołów m.in. do katedr w Krakowie, Tarnowie i Przemyślu. W latach 1900 -1912 przebywał w Warszawie gdzie realizował liczne zlecenia publiczne i prywatne. Wykonał m.in. posągi do gmachu Politechniki i bramy głównej Uniwersytetu Warszawskiego. W 1912 r. rzeźbiarz powrócił do Krakowa, gdzie ponownie pracował dla kościoła Mariackiego. Rozpoczął też współpracę z Piusem Welońskim, przy realizacji monumentalnej drogi krzyżowej na Jasnej Górze. Zygmunt Langman wystawiał swoje prace na licznych wystawach krajowych i zagranicznych.
Zygmunt Langman, wykaz prac artysty
- Kraków, Brama Floriańska, Orzeł Piastowski (1882)
- Kraków, kościół Mariacki, rzeźba św. Cecylii (proj. Matejki), portret Tadeusza Stryjeńskiego i sześć posągów świętych (1890-92) oraz posągi świętych w nawie głównej (1912)
- Tarnów, katedra Nawiedzenia NMP, sześć figur polskich świętych i błogosławionych oraz śś. Cecylii i Grzegorza (1892 i 1897)
- Kraków, schronisko Lubomirskich (obecnie gmach Akademii Ekonomicznej), rzeźba kapłana wśród wychowanków
- Przemyśl, katedra Wniebowzięcia NMP i św. Jana Chrzciciela, grupa rzeźbiarska Złożenie do grobu w ołtarzu głównym (1894)
- Wadowice, kościół Ofiarowania NMP, rzeźby na fasadzie (1895)
- Okocim, kościół Trójcy Świętej, epitafium Jana I Goetza (1895), wspólnie z Tomaszem Prylińskim
- Kraków, katedra śś. Stanisława i Wacława, rzeźba św. Stanisława na fasadzie
- Kraków, Cmentarz Rakowicki, grobowiec rodziny Prylińskich
- Kraków, kościół św. Krzyża, epitafium Tomasza Prylińskiego (1900)
- Warszawa, gmach główny Politechniki Warszawskiej, rzeźba Geniusza Techniki na fasadzie (1901)
- Warszawa, gmach Poczty Głównej, Konie z trębaczami na fasadzie (1902-03)
- Warszawa, brama główna UW, rzeźby Uranii i Ateny
- Warszawa, Dom Techników, dekoracja fasady
- Słomczyn, kościół parafialny, rzeźba Matki Bożej na fasadzie
- Płock, katedra, tablice z herbami biskupów na szczycie fasady, płaskorzeźba ze sceną Ukazania się Matki Bożej św. Stanisławowi Kostce oraz rzeźby do ołtarza głównego
- Kraków, kościół dominikanów, epitafium Henryka Kieszkowskiego
- Kraków-Podgórze, kościół św. Józefa, rzeźba św. Józefa w ołtarzu głównymi krucyfiks w ołtarzu bocznym
- Kraków, Muzeum Narodowe (Zamek w Niepołomicach), rzeźba Proroka Ezechiela (1890)
- Osieck koło Pilawy, kościół parafialny, rzeźba Matki Bożej na fasadzie, tablica erekcyjna nad portalem, figury ołtarzowe, portrety kardynała Juliana Dunajewskiego, biskupa przemyskiego Łukasza Soleckiego oraz ks. Aleksandra Olszewskiego
- Zofiówka (Ukraina, mauzoleum rodziny Świeykowskich (1910)
- Częstochowa, klasztor paulinów, droga krzyżowa (1912-14), wspólnie z Piusem Welońskim
LITERATURA
Wyczesany J., Epitafium Jana I Goetza w kościele okocimskim, Brzeski Informator Miejski, październik 1994
Rożek M., Urbs celeberrima. Przewodnik po zabytkach Krakowa, Kraków 2006
Zygmunt Langman, zdjęcia prac artysty