Biogramy
Lekszycki Franciszek
Marek SztorcFranciszek Lekszycki, zmarł w 1668 r. w Grodnie. Krakowski bernardyn, malarz polski doby baroku, działający w latach 1640-68. Prawdopodobnie był samoukiem. W swojej twórczości posługiwał się grafikami Rubensa i van Dycka. Tworzył wielkie kompozycje religijne o bezbłędnym rysunku, dość ubogim chłodnym kolorycie i lśniącej fakturze. Jego prace charakteryzuje również znaczny stopień poprawności malarskiej oraz duża biegłość techniczna. Cieszył się wielką sławę za życia, zwano go "polskim Fra Angelico" a obrazy jego znajdowały wielkie uznanie. Malował obrazy ołtarzowe głównie do kościołów bernardyńskich, m.in. w Dubnie (nie zachowane Niepokalane Poczęcie NMP), gdzie przebywał około 1641-45, potem w Przeworsku (św. Barbara i św. Antoni), przed 1657 r. w Kalwarii Zebrzydowskiej (cztery obrazy w kaplicy Ukrzyżowania: Przybicie do krzyża Ukrzyżowanie, Zdjęcie z krzyża, Złożenie do grobu oraz św. Antoni do kościoła), około 1659-64 w Krakowie (Ostatnia Wieczerza, Upadek pod Krzyżem, Ukrzyżowanie, św. Antoni). Około 1664 r. pracował być może w Wielkopolsce. W 1667 r. wyjechał do Grodna, gdzie zmarł. Przypisuje mu się wiele innych obrazów, m.in. w Opatowie (św. Antoni, Śmierć św. Franciszka 1649), Leżajsku (m.in. Zwiastowanie, Nawrócenie św. Marii Magdaleny około 1650), we Lwowie (Ukrzyżowanie) i Przeworsku (m.in. cykl pasyjny), w katedrze w Lublinie (Ostania Wieczerza i Uczta u Heroda 1667) i w kościele wizytek w Warszawie (Nauczanie NMP). Również w kościele bernardynów w Tarnowie znajduje się przypisywany Lekszyckiemu obraz Naigrawanie się z Chrystusa.
Tekst umieszczony 17.12.2005
Ilustracje pochodzą: Sztuka świata, t. 7, Warszawa 1994 (1) oraz pocztówka (2).
LITERATURA
Chrzanowski T., Kornecki M., Sztuka Ziemi Krakowskiej, Kraków 1982
Dobrowolski T., Sztuka Krakowa, Kraków 1978
Karpowicz M., Sztuka polska XVII w., Warszawa 1983
Sztuka świata. Leksykon L-Z, t. 13, Warszawa 2000