Tarnów, kościół św. Krzyża i św. Filipa Neri, filipinów

Szczegóły: | Opublikowano: 22 wrzesień 2016 | Odsłony: 3760

Tarnów, kościół św. Krzyża i św. Filipa Neri, filipinów

Lokalizacja: Tarnów, ul. Piłsudskiego 9 (50.014513, 20.986273)
Budowa: 1878-1879
Architekt: Karol Polityński
Styl: neoromanizm

HISTORIA. Filipini przybyli do Tarnowa w 1878 r. z Gostynia, skąd zostali usunięci przez władze pruskie. W latach 1878-79 zbudowali kościół według projektu architekta Karola Polityńskiego. Pracami budowlanymi kierował inżynier Łupkiewicz. W 1879 r. bp tarnowski Józef Alojzy Pukalski dokonał konsekracji nowej świątyni. W 1883 r. kościół został powiększony o początkowo niezrealizowane prezbiterium. W 1905 r. dobudowano nowa zakrystię a dawną przeznaczono na kaplicę Matki Bożej. W 1966 r. nastąpiła częściowa przebudowa wnętrz i ich nowa aranżacja według projektu architekta Krzysztofa Domagalskiego. W 1998 r. bp tarnowski Wiktor Skworc erygował przy kościele parafię.

ARCHITEKTURA. Neoromański. Murowany z cegły, otynkowany. Jednonawowy z krótkim prezbiterium zamkniętym trójboczne, przy którym od wschodu niewielka zakrystia. Od północy, wzdłuż całego kościoła kaplica św. Filipa Neri utworzona z dawnej zakrystii i części przyległego budynku klasztornego, od południa analogiczna kaplica Matki Boskiej. Nawa nakryta sklepieniem krzyżowym, prezbiterium wielopolowym a kaplica żaglastym. Sklepienia nawy przedzielone zdwojonymi gurtami, przechodzącymi w analogiczne pilastry. Nowsze arkady oddzielające nawę od kaplic zamknięte półkoliście. Okna zamknięte półkoliście. Chór muzyczny o konstrukcji żelbetowej, wbudowany do wnętrza nawy. Elewacje zewnętrzne o skromnych podziałach ramowych z fryzami arkadkowymi. Portal główny ujęty trójkątną obudową, ponad nim okno koliste. Dachy dwuspadowe i pulpitowe, kryte blachą.

WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Ołtarz główny wolnostojący wykonany według projektu Krzysztofa Domagalskiego w 1966 r. Ponad nim rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego, wykonana z cementu i opiłków żelaza przez Bogdanę i Anatola Drwalów w 1966 r., w tle mozaika przedstawiająca Matkę Boską i św. Jana Apostoła. Ołtarze boczne także projektowane przez Krzysztofa Domagalskiego z nastawami z mozaiki i płaskorzeźb w drewnie, wykonane przez Bogdanę i Anatola Drwalów:1. w lewym Serce Pana Jezusa; 2. w prawym Matka Boska Nieustającej Pomocy. Organy 25-głosowe firmy "Biernacki", wykonane w latach 1947-50, powiększone przez Stanisława Wilewskiego z Nockowej w latach 1978-81. Stacje Drogi Krzyżowej z 1978 r. wykonane przez Bogdanę i Anatola Drwalów. Tablice pamiątkowe i epitafia poświęcone: 1. żołnierzom AK Ziemi Tarnowskiej poległym w 1944 r. oraz żołnierzom tarnowskiej konspiracji poległym w latach 1939-45, wykonana wg proj. plastyka Stanisława Jachyma; 2. tarnowskim ofiarom zbrodni katyńskiej, wykonana wg proj. Stefana Niedorezo i odlana w zakładzie Romana Sapy; 3. ks. Janowi Calińskiemu (zm. 1970), profesorowi seminarium, fundowana przez wychowanków; 4. ks. Prałatowi Józefowi Chrząszczowi (zm. 1935), fundowana przez uczennice w 45 rocznicę śmierci; 5. pamięci kapelanów tarnowskiego harcerstwa, wykonana w 1991 r. przez inżyniera Gerarda Gryza; 6. na pamiątkę wymarszu z Tarnowa w 1921 r. grupy harcerzy na odsiecz Lwowa, wykonana wg proj. Marka Benewiata, odlana w warsztacie Romana Sapy; 7. komendantom przedwojennego harcerstwa tarnowskiego, wykonana przez Marka Benewiata w 1996 r.