Kościoły

HISTORIA. Parafia greckokatolicka w Szlachtowej powstała około 1542 r. Wiadomo, że w XVII w. wzniesiono drewnianą cerkiew, która około 1905 r. została rozebrana. W 1895 r. rozpoczęto budowę obecnej murowanej świątyni według projektu Jana Grabowskiego i pod kierunkiem budowniczego Podoleckiego. W 1907 r. doszło do katastrofy budowlanej kiedy to zawaliła się środkowa kopuła. Prace budowlane ukończono w 1909 r. jednak wykańczanie cerkwi trwało do 1920 r. Parafia greckokatolicka przestała istnieć w 1947 r. kiedy to w wyniku Akcji Wisła miejscowa ludność łemkowska została wysiedlona a na jej miejsce napłynęli polscy osadnicy. Na ich potrzeby w 1951 r. biskup tarnowski Jan Stepa erygował w Szlachtowej parafię rzymskokatolicką.
ARCHITEKTURA. Zbudowany w stylu bizantyjskim, na planie krzyża greckiego. Złożony z prezbiterium zamkniętego trójbocznie, nawy z ramionami w formie transeptu i kruchty. Nakryty jest trzema kopułami, z których środkowa nad skrzyżowaniem naw jest znacznie większa od pozostałych. Kopuły wznoszą się na ośmiobocznych tamburach, przeprutych półkolistymi oknami, zwieńczone są latarniami i łacińskimi krzyżami. Ramiona transeptu nakryte są dachami dwuspadowymi. Ściany boczne o podziałach ramowych zwieńczone są fryzem konsolkowym obiegającym całą świątynię. Elewacje nawy w narożnikach pokryte są nieotynkowanym kamieniem. Wewnątrz nawa główna otwarta jest do prezbiterium, kruchty i naw bocznych dużymi półkolistymi arkadami. Polichromia wnętrza figuralna i ornamentalna wykonana została w 1919 r. Na żagielkach środkowej kopuły przedstawione są sceny: Zwiastowania, Bożego Narodzenia, Ukrzyżowanie i Koronacja Marii. Na filarach wspierających arkadę prezbiterium przedstawieni są patrząc od lewej strony śś. Paweł i Piotr.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Nawą od prezbiterium oddziela ikonostas wykonany w 1927 r. W prezbiterium ołtarz główny w formie konfesji z ozdobnym tabernakulum o kształcie świątyni. Dwa ołtarze boczne w tradycji rokokowej, w lewym obraz Ukrzyżowania, w prawym Boże Narodzenie. Ambona z XVIII w. ozdobiona postaciami ewangelistów.
DZWONNICA wkomponowana w kamienne ogrodzenie. Zbudowana w 1922 r. z kamienia ma kształt trzech arkad na zawieszenie dzwonów. W środkowej arkadzie zawieszony dzwon Maria wykonany w 1957 r. Odlewni dzwonów Felczyńskich w Przemyślu.

LITERATURA

Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
ks. Rzepa J, Kornecki M., Dzwony Diecezji Tarnowskiej, Kraków 2001
Strona internetowa: http://www.szlachtowa.pl/

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł