Maciejowa, dawna cerkiew Opieki NMP

Maciejowa - miejscowość w powiecie nowosądeckim (województwo małopolskie).
HISTORIA. Cerkiew zbudowana w 1830 r., kilka razy odnawiana m.in. w latach 1908 i 1968. Od 1947 r. użytkowana jest jako kościół rzymskokatolicki, od 1981 r. parafialny.
ARCHITEKTURA. Cerkiew łemkowska, typu północno-zachodniego, drewniana, oszalowana. Trójdzielna, złożona z kwadratowego prezbiterium i również kwadratowej nawy, wzniesionych w konstrukcji zrębowej. Przy nawie dostawiona wieża o konstrukcji słupowej, obejmująca babiniec, o pochyłych ścianach i z nadwieszaną izbicą. Nad nawą i prezbiterium dachy namiotowe, łamane, kryte blachą, zwieńczone baniami z makowicami i pozornymi latarniami. Analogiczny hełm baniasty nakrywa wieżę. Prezbiterium nakryte jest pozornym sklepieniem zwierciadlanym, zaś pozostałe wnętrza nakrywają stropy płaskie. Polichromia. Wnętrze zdobi polichromia ornamentalno-figuralna z początku XX w., wykonana przez Feliksa Bogdańskiego. Na ścianach malowana imitacja zielonego marmuru, zaś na kolumnach postacie aniołów.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Między prezbiterium a nawą ustawiony jest kompletny ikonostas z ikonami autorstwa Bogdańskiego, za ikonostasem w prezbiterium znajduje się ołtarz główny. Dwa ołtarze boczne z przełomu XIX i XX w. w tradycji barokowej, z obrazami Zaśnięcia Bogurodzicy od północy i Ukrzyżowania od południa. Chrzcielnica kamienna, w tradycji gotycko-renesansowej z XVI/XVII w., pochodząca z kościoła w Nawojowej, ustawiona przy południowej ścianie nawy. Ikony: 1. Chrzest Chrystusa z połowy XVII w., zawieszona na ścianie południowej prezbiterium; 2. Chrystus Nauczający, pochodząca z XVII-wiecznego ikonostasu, zawieszona w babińcu. Organy 10-głosowe, zbudowane w 1823 r. przez Jana Baranowskiego z Dąbrowy Tarnowskiej, w 1966 r. przeniesione z Nawojowej. Trzy dzwony: Wniebowzięcie NMP, św. Wojciech i św. Stanisław, wszystkie pochodzą z 1969 r. i zostały wykonane w Odlewni dzwonów Felczyńskich w Przemyślu.
DZWONNICA wolnostojąca wzniesiona w XIX w. lub na początku XX w.. Drewniana o konstrukcji słupowej, oszalowana. Kwadratowa, nakryta dachem namiotowym, pobitym blachą, zwieńczonym kopułką.

Tekst umieszczony 10.11.2010
Rzut poziomy za: Leksykon zabytków architektury Małopolski, Warszawa 2013

LITERATURA

Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja, opr. zb., Pruszków 2003
ks. Rzepa J, Kornecki M., Dzwony Diecezji Tarnowskiej, Kraków 2001
Pasternak P., Katalog organów w diecezji tarnowskiej, maszynopis