Kościoły

dawna cerkiew greckokatolicka św. Dymitra

Czarna, miejscowość w powiecie gorlickim (województwo małopolskie).
HISTORIA. Wieś Czarna została lokowana w 1574 r. przez bpa krakowskiego Franciszka Krasińskiego. W 1764 r. została wzniesiona, istniejąca do dziś cerkiew greckokatolicka. W 1. połowie XIX w. miała miejsce rozbudowa cerkwi, w czasie której wydłużono jej prezbiterium. Obecnie świątynia użytkowana jest przez wiernych obrządku rzymskokatolickiego i pełnie funkcję kościoła pomocniczego parafii w Brunarach.
ARCHITEKTURA. Cerkiew łemkowska wzniesiona w typie północno-zachodnim. Drewniana, o konstrukcji zrębowej, z wieżą o konstrukcji słupowej, pobita gontem. Trójdzielna, złożona z wydłużonego prezbiterium, szerszej kwadratowej nawy i wieży obejmującej babiniec, poprzedzonej obszernym przedsionkiem. Wieża o pochyłych ścianach z nadwieszaną izbicą, nakryta makowicą ze ślepą latarnią. Nawa nakryta jest dachem namiotowym łamanym, zaś prezbiterium dachem trójpołaciowym. Nad nawą i prezbiterium wznoszą się makowice analogiczne do tej na wieży. Prezbiterium i nawa nakryte są sklepieniami zwierciadlanymi, zaś babiniec nakrywa strop płaski. Polichromia wnętrza ornamentalna i architektoniczna. z 1. połowy XIX w.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. W prezbiterium znajduje się ikonostas barokowy z XVIII w. z kompletem ikon z tego czasu. Przy północnej ścianie nawy ustawiony jest barokowy ołtarz boczny z ikoną Matki Bożej z Dzieciątkiem w typie Hodegetrii z początku XVII w., pochodzącą być może z dawniejszego ikonostasu.

LITERATURA

Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja, opr. zb., Pruszków 2003
Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł