Kościoły

dawna cerkiew greckokatolicka Narodzenia Bogurodzicy

Królowa Górna - miejscowość w powiecie nowosądeckim (województwo małopolskie).
HISTORIA. Miejscowość dawniej nosiła nazwę Królowa Ruska i była zamieszkana przez Łemków, którzy zostali wysiedleni w 1947 r. Obecnie istniejąca cerkiew została zbudowana w 1814 lub 1815 r. Starsza jest wieża, która jest pozostałością XVIII lub nawet XVII w. świątyni. W 1947 r. cerkiew została zamieniona na kościół, a w 1951 r. biskup tarnowski Jan Stepa erygował w Królowej Górnej parafie rzymskokatolicką.
ARCHITEKTURA. Cerkiew łemkowska, typu schyłkowego. Drewniana, konstrukcji zrębowej, oszalowana. Dwudzielna, złożona z prezbiterium zamkniętego niesymetrycznie, dwubocznie z zakrystią od północy oraz nawy z przylegającymi od północy i południa kaplicami, tworzącymi rodzaj transeptu. Od zachodu dostawiona wieża wzniesiona w konstrukcji słupowej, z przedsionkiem w przyziemiu, o pochyłych ścianach, z nadwieszaną izbicą, nakryta dachem namiotowym z niewielką banią. Dach nad nawą i prezbiterium o wspólnej kalenicy, z dwiema wieżyczkami o cebulastych hełmach. Wnętrze nakryte jest stropami płaskimi, ozdobione polichromią neobarokową z początku XX w., z dużym przedstawieniem Sądu Ostatecznego.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Ołtarz główny złożony jest z XIX-wiecznej podstawy i XVIII-wiecznego retabulum, z Ikona Matki Bożej Orantki, w bogato zdobionej sukience. Między prezbiterium a nawą boczną ikonostas, po 1947 r. rozebrany i zmontowany ponownie w 1995 r. W nawie dwa boczne ołtarze pochodzące z dawnego wyposażenia cerkiewnego, zapewne z XIX w., z ikonami śś. Cyryla i Metodego oraz śś. Włodzimierza i Olgi. Dwa krucyfiksy: jeden z XVII w. o cechach gotycko-ludowych oraz drugi ludowy z XVIII w. Dwie kropielnice: jedna z 1769 r., druga ludowa o tradycjach gotyckich. Organy 14-głosowe firmy Walcker z Niemiec. Dwa dzwony z 1924 r. nieustalonego odlewu.

Tekst umieszczony 20.04.2011

LITERATURA

Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja, opr. zb., Pruszków 2003
Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
Pasternak P., Katalog organów w diecezji tarnowskiej, maszynopis
ks. Rzepa J., Kornecki M., Dzwony Diecezji Tarnowskiej, Kraków 2001

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł