Kościoły
Polany, kościół św. Michała Archanioła
Marek Sztorcdawna cerkiew greckokatolicka św. Michała Archanioła
Polany - miejscowość w powiecie nowosądeckim (województwo małopolskie).
HISTORIA. Parafię grecko-katolicką w Polanach uposażył biskup krakowski Jan Małachowski między rokiem 1681 (ingres) a rokiem 1699 (śmierć). Obecna cerkiew zbudowana została w 1820 r. ma miejscu poprzedniej z 1667 r. Od 1947 r. użytkowana jest jako kościół pomocniczy rzymskokatolickiej parafii w Bereście.
ARCHITEKTURA. Cerkiew łemkowska, typu północno-zachodniego, drewniana, wzniesiona w konstrukcji zrębowej, o ścianach pobitych gontem. Złożona z kwadratowego prezbiterium z zakrystią od północy i szerszej nawy oraz słupowej wieży, obejmującej babiniec. Wieża o pochyłych ścianach z nadwieszaną izbicą, zwieńczona baniastym hełmem. Nawa i prezbiterium nakryte dachami dwuspadowymi, pobitymi blachą z baniastymi hełmami analogicznymi jak na wieży. Wewnątrz w nawie i prezbiterium pozorne sklepienia zwierciadlane. Polichromia figuralna i architektoniczna z 1862 r. m.in. malowany baldachim nad ikonostasem oraz sceny Starego Testamentu na parapecie chóru muzycznego.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Ołtarz główny późnobarokowy z obrazem Piety z XVIII w. Kompletny ikonostas z XIX w. ustawiony między nawą a prezbiterium. Dwa ołtarze boczne w nawie, w lewym umieszczone dwie ikony namiestne z 1729 r. św. Michała Archanioła i Chrystusa Nauczającego a po środku młodszy obraz Koronacji Matki Bożej, pochodzący z dawnego ołtarza bocznego. Powyżej ikona Ostatniej Wieczerzy a nad nią Mandylion. W prawym ołtarzu obraz Opieki Bogurodzicy z 1. poł. XVIII w. oraz antepedium z XVIII-wiecznymi malowidłami Zwiastowania, Nawiedzenia i św. Janem Chrzcicielem. Ambona z około 1700 r. Ława diakonów polichromowana z XVIII w. Dzwon nieustalonego odlewu.
Tekst umieszczony 25.05.2010
LITERATURA
Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja, opr. zb., Pruszków 2003
Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
