Kościoły

Radomyśl Wielki, kościół Przemienienia Pańskiego

Lokalizacja: Radomyśl Wielki, Piłsudskiego (50.195445, 21.275020)
Budowa: 1779
Styl: późny barok

HISTORIA. Parafia została ufundowana przez Mikołaja Firleja a erygował ją w 1599 r. kardynał Jerzy Radziwiłł. W 1609 r. biskup krakowski Piotr Tylicki podniósł tutejsze probostwo do godności prepozytury. Pierwotny kościół parafialny p.w. św. Michała Archanioła zbudowany był przed rokiem 1595, wiadomo że później uległ zniszczeniu w wyniku pożaru. Obecny kościół zbudowany został w 1779 r. i konsekrowany przez bpa tarnowskiego Floriana Amanda Janowskiego w 1787 r. Następnie w latach 1925-35 został powiększony i silnie przebudowany, przedłużono i podwyższono wtedy prezbiterium, podwyższono nawę główną i dobudowano północną nawę boczną oraz przekształcono kaplicę południową w analogiczną nawę boczną. W czasie działań wojennych w 1944 r. kościół został spalony i zniszczony. Odbudowano go w latach 1945-50.

ARCHITEKTURA. Obiekt późnobarokowy ze znacznie zatartymi cechami stylowymi. Murowany z cegły, otynkowany. Trójnawowy, bazylikowy, z prezbiterium zamkniętym trójbocznie, po bokach którego dwie przybudówki zakrystyjne. Od frontu przy nawie przybudówka, zapewne nieukończona wieża, w jej przyziemiu kruchta. Kościół nakryty jest dachami dwuspadowymi i pulpitowymi. Nad nawą wieżyczka na sygnaturkę.  Do  zakrystii prowadzi portal marmurowy, barokowy zapewne z 1779 r. Nad wejściem głównym umieszczona tablica marmurowa Eliasza z Granowa Wodzickiego z 1784 r. Wnętrze prezbiterium i naw bocznych nakryte sklepieniami kolebkowymi z lunetami, w nawie głównej strop płaski.

WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Ołtarz główny z XX w., z późnobarokowymi rzeźbami śś. Piotra, Pawła, Stanisława i Wojciecha oraz obrazem Przemienienia Pańskiego, być może z końca XVIII w., kilkakrotnie odnawianym. Cztery ołtarze boczne, dwa wykonane w 1929 r. przez stolarza Kozioła, dwa pozostałe z 1951 r., z nich jeden ludowy z motywami rokokowymi wykonany przez Jana Barana, drugi wykonany przez Stanisława Chajca. Obrazy w ołtarzach malowali J. Serednicki i Piotr Sławiński. Ambona z 1950 r., wykonana przez Stanisława Chajca. Chrzcielnica marmurowa, późnobarokowa zapewne z końca XVIII w. Obraz MB z Dzieciątkiem, śś. Anną i Janem Chrzcicielem, według Murilla z początku XIX w. Witraże z postaciami świętych, wykonane około 1950 r. w firmie Mieczysława Paczki. Rzeźba Chrystusa u słupa, barokowo ludowa z 1. poł. XIX w. Tablica pamiątkowa ufundowana przez parafian w 2004 r. z okazji 90 urodzin biskupa Ignacego Jeża, emerytowanego ordynariusza diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej (zm. 2010). Organy 22-głosowe, wykonane przez Wacława Biernackiego z Krakowa w 1959 r.
DZWONNICA wolnostojąca, murowana, zbudowana w 1956 r.

Tekst umieszczony 09.07.2006

LITERATURA

Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
Krupiński A., Zabytki urbanistyki i architektury województwa tarnowskiego, Kraków 1989
Pasternak P., Katalog organów w diecezji tarnowskiej, maszynopis

Radomyśl Wielki, kościół Przemienienia Pańskiego

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł