Kościoły
Siemiechów, kościół Matki Boskiej Gromnicznej
Marek SztorcSiemiechów - miejscowość w powiecie tarnowskim (województwo małopolskie).
HISTORIA. Parafia w Siemiechowie został erygowana w 1346 r. a pierwsza wzmianka o kościele pochodzi z 1349 r. Obecny drewniany kościół został zbudowany na początku XVI w. Był odnawiany prawdopodobnie w 1585 r. przy udziale cieśli Jana z Mstowa (Joannes Msthovius). Około 1678 r. odbudowano zakrystię zniszczoną pożarem. W XVII w. wzniesiono wieżę, która zostałarozebrana w 1922 r. W końcu XVIII w. przybudowano murowaną kaplicę. W latach 1955-56 kościół został odnowiony, ze stanu niemal ruiny, wtedy wykonano fundamenty, wyremontowano ściany, dach, położono nowe pokrycie i wzniesiono nowe kruchty. Od 1953 r. kiedy ukończono budowę nowej murowanej świątyni, stary drewniany kościół przestał pełnić swoją funkcję.
ARCHITEKTURA. Gotycki, drewniany, konstrukcji zrębowej, pokryty i pobity gontem, z późnobarokową, murowana kaplicą. Jednonawowy z prezbiterium zamkniętym trójbocznie przy którym od północy zakrystia a od południa kaplica. Przy nawie od południa i zachodu kruchty. Dach dwuspadowy o jednej kalenicy, wsparty na gotyckiej więźbie storczykowej, z wieżyczką na sygnaturkę z latarnią o barokowej formie. Kaplica kwadratowa o ściętych narożach, nakryta dachem namiotowym, pobitym gontem. Wnętrze nakryte stropami płaskimi, w nawie z zaskrzynieniami. Otwór tęczowy prostokątny, profilowany, w nim również profilowana belka tęczowa. Chór muzyczny o wygiętym parapecie z XVIII w. Portale późnogotyckie: dwa do nawy od zachodu i południa, zamknięte zwielokrotnionym łukiem w tzw. ośli grzbiet, trzeci do zakrystii, również zamknięty łukiem w ośli grzbiet. Okno późnogotyckie we wschodniej ścianie prezbiterium, zamknięte łukiem w ośli grzbiet w ozdobnym obramieniu. Zachowane fragmenty polichromii, odkryte po 1953 r.: najstarsze z przedstawieniami Adama i Ewy z XVI w, z 1643 r. wykonanej przez Łukasza Wadowskiego (?), z 1726 r. oraz polichromia dekoracyjna, wykonana przez malarza tarnowskiego, Antoniego Paszyńskiego w 1872 r.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA zostało przeniesione w 1953 r. do nowego kościoła. Pozostały resztki retabulum ołtarzowego, późnobarokowego z 2. poł. XVIII w. z obrazem Opłakiwania Chrystusa z 2. poł. XIX w. Płaskorzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego wśród łotrów, barokowa z XVIII w., połączona z obrazem Chrystusa Ukazującego rany z tegoż czasu, z dawnego ołtarza. Obraz śś. Joachima i Anny, barokowy z XVIII w., z dawnego ołtarza. Ambona późnobarokowa z XVIII w., z obrazem św. Wincentego Ferrero w zaplecku. Organy 5-głosowe wykonane w 1880 lub 1889 przez Jana Grocholskiego ze Starego Sącza. Epitafium Antoniego Starży de Schaaf (zm. 1850, klasycystyczne, marmurowe ze stiukowym popiersiem.
Tekst umieszczony 01.02.2006
Zdjęcie archiwalne za: Dawne drewniane kościoły i dzwonnice w diecezji tarnowskiej, Currenda, nr 4-6, 1986
Rzut poziomy za: Leksykon zabytków architektury Małopolski, Warszawa 2013
LITERATURA
Chrzanowski T., Kornecki M., Sztuka Ziemi Krakowskiej, Kraków 1982
Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, T. I, Województwo krakowskie, z. 13, Powiat tarnowski, Warszawa 1953
Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej, [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
Kornecki M., Kościoły drewniane w Małopolsce, Kraków 1999
Kornecki M., Kościół w Siemiechowie i południowo-małopolska grupa gotyckich kościołów drewnianych, [w:] BHS, nr 3, 1969
Krupiński A., Zabytki urbanistyki i architektury województwa tarnowskiego, Kraków 1989
Pasternak P., Katalog organów w diecezji tarnowskiej, maszynopis
Strona internetowa: http://szlak.wrotamalopolski.pl/