Siedliska, kościół św. Mikołaja

Lokalizacja: Siedliska, powiat Gorlice (49.727254, 20.986662)
Budowa: XIV lub XV w.
Styl: gotycki o zatartych cechach stylowych

HISTORIA. Parafia w Siedliskach powstała prawdopodobnie jeszcze w XIII w. Pierwsza wzmianka o jej istnieniu pochodzi 1325 r., kiedy wymieniona jest wśród parafii płacących świętopietrze. W 1529 r. biskup krakowski Piotr Tomicki zniósł parafię w Siedliskach, przyłączając jej obszar do parafii w Bobowej. W 1561 r. za sprawą właścicieli wsi z rodu Jordanów, kościół został zamieniony na zbór ariański i pełnił tę rolę do 1595 r. Dopiero w 1790 r. biskup tarnowski Florian Amand Janowski przywrócił kościołowi w Siedliskach status świątyni parafialnej. Obecny kościół został zbudowany w XIV lub XV w. Był wielokrotnie odnawiany m.in. około 1650 r., w 2. połowie XVIII w. i w 1. połowie XIX w. Ostatnia gruntowna renowacja kościoła została przeprowadzona w latach 2008-2020. Odnowiono elewację i położono nowe miedziane pokrycie dachu, wewnątrz odnowiono całe wyposażenie.

ARCHITEKTURA. Gotycki o częściowo zatartych cechach stylowych. Zbudowany z kamienia, otynkowany, kryty blachą. Złożony z nawy i węższego prezbiterium, zamkniętego ścianą prostą, przy którym od północy zakrystia. Przy nawie od południa przybudówka, powiększona z dawnej kruchty. Ściany na zewnątrz opięte przyporami. Kościół nakryty jest dachami dwuspadowymi, dach prezbiterium kryje też zakrystię. Nad nawą wieżyczka na sygnaturkę z latarnią o barokowej formie. Nawa i prezbiterium nakryte są stropami płaskimi, w zakrystii sklepienie kolebkowe z lunetami. Okna prostokątne, powiększone.

WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Ołtarz główny rokokowy z 2. połowy XVIII w., W ołtarzu znajdują się trzy obrazy. W polu głównym: Chrystus Ukrzyżowany, kopia obrazu Wojciecha Gersona oraz św. Mikołaj, namalowany przez Tadeusza Serednickiego w 1963 r. W zwieńczeniu św. Józef z XVII w. Dwa ołtarze boczne, barokowe z połowy XVII w. W polu głównym lewego ołtarza łaskami słynący obraz Matki Bożej Bolesnej, w zwieńczeniu obraz św. Marcina, oba współczesne ołtarzowi. W prawym ołtarzu obrazy: św. Antoni w polu głównym i Stygmatyzacja św. Franciszka w zwieńczeniu, zapewne z XIX w. Chrzcielnica drewniana, barokowa z XVII w. Ambona rokokowa z 2. połowy XVIII w. Dwa skrzydła ołtarzowe malowane na deskach z obrazami śś. Łucji i Agaty, renesansowe z końca XVI w. Organy wykonane w 1900 r. Tomasza Falla ze Szczyrzyca. Dwa obrazy w prezbiterium: św. Benedykt z XVIII w. oraz Serce Pana Jezusa, namalowany przez Tadeusza Serednickiego.

DZWONNICA oddzielna, włączona w obręb muru otaczającego kościół. Zbudowana z kamienia w XVIII/XIX w., w formie potrójnej arkady, w której zawieszone są trzy dzwony: Mikołaj, Maryja i Antoni, wszystkie odlane w 1962 w Odlewni dzwonów Felczyńskich w Przemyślu.

LITERATURA

Katalog organów w diecezji tarnowskiej, oprac. Pasternak P., maszynopis
Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej, [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
Kronika Parafii św. Mikołaja w Siedliskach
Rzepa J., Kornecki M., Dzwony Diecezji Tarnowskiej, Kraków 2001
Strona internetowa: http://siedliska.info/ (dostęp 05.06.2021)

Siedliska, kościół św. Mikołaja