Kościoły
Szczepanów, kościół św. Stanisława
Marek SztorcSzczepanów, kościół św. Stanisława
Lokalizacja: Szczepanów, powiat Brzesko, (50.006613, 20.647274)
Budowa: 1781
Styl: późny barok
HISTORIA. Kościół został wzniesiony w 1781 r. z fundacji Stanisława Lubomirskiego, marszałka wielkiego koronnego w miejsce pierwotnego, drewnianego z 1511 r. według tradycji na miejscu gdzie niegdyś stał dom Welisława i Bogny, rodziców św. Stanisława.
ARCHITEKTURA. Klasycystyczny. Murowany z cegły, otynkowany. Jednonawowy z węższym, prostokątnym prezbiterium, przy którym od wschodu wydzielony przedsionek. Nawa kwadratowa, wewnątrz o ściętych narożnikach, złożona z przedsionka i dwóch piętrowych lokalności po jego bokach. Ściany zewnętrzna zwieńczone gzymsem. Fasada zachodnia w formie rzymskiego łuku triumfalnego, trójpolowa, podzielona pilastrami wspierającymi belkowanie, nad którym attyka. W polu środkowym, szerszym, lekko wysuniętym i zaakcentowanym trójkątnym przyczółkiem, półkolista arkada, w której portal marmurowy z h. Szreniawa w kartuszu. W polach bocznych ślepe okna, nad którymi marmurowe tablice z napisami dotyczącymi fundacji kościoła. Na attyce nasadnik z krzyżem i cztery kamienne wazony. Fasada wschodnia trójosiowa o dwóch kondygnacjach okien, pod którymi epitafia rodziny ks. Szczepana Kosseckiego. Okna w elewacjach bocznych półkoliste. Nad nawą dach dwuspadowy, spłaszczony z wieżyczka na sygnaturkę, nad prezbiterium dach trójspadowy. Wnętrze nakryte stropem płaskim z fasetami, w nawie podziały ramowe, z obiegającym wydatnym gzymsem.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Ołtarze późnobarokowe z XVIII w., murowane. Ołtarz główny z obrazami: św. Stanisława bpa z fundatorami i herbem Dębno z pocz. XVI w. (kopia oryginału znajdującego się w kościele parafialnym), w polu głównym oraz kanonizacja św. Stanisława z XVII w., w zwieńczeniu. W bocznych ołtarzach, cztery obrazy barokowe ze scenami z życia św. Stanisława: w lewym Napomnienie króla z XVIII w. w polu głównym i Wskrzeszenie Piotrowina z XVII w. w zwieńczeniu.; w prawym dwa obrazy ze scenami śmierci bpa Stanisława z XVII i XVIII w. Ambona z 1879 r. Organ 7-głosowy klasycystyczny z 2.połowy XVIII w. Obrazy: 1. Wyniesienie ciała św. Stanisława, ośmioboczny z XVI w.; 2. Wskrzeszenie Piotrowina, barokowy z końca XVIII w; 3. Widok na kaplicę Narodzenia z XX w.; 4. św. Stanisław - patron ojczyzny. Dwa portrety fundatorów, barokowe z XVIII w. Krucyfiks późnogotycki z XVI w. Epitafium Marianny Marynowskiej (zm. 1819), marmurowe.
Tekst umieszczony 11.09.2003, ostatnio aktualizowany 20.08.2006
Autorem zdjęć z wnętrza kościoła jest Andrzej Mleczko.
LITERATURA
Chrzanowski T., Kornecki M., Sztuka Ziemi Krakowskiej, Kraków 1982
Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, T. I, Województwo krakowskie, z. 3, Powiat brzeski, Warszawa 1953
Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej, [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
Krupiński A., Zabytki urbanistyki i architektury województwa tarnowskiego, Kraków 1989
Strona internetowa: www.stanislaw.tarnow.opoka.org.pl
Szczepanów, kościół św. Stanisława
