Kościoły
Nowy Sącz, kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa
Marek SztorcNowy Sącz, kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa
Lokalizacja: Nowy Sącz, ul. Zygmuntowska (49.609061, 20.700275)
Budowa: 1895-1899
Architekt: Teodor Talowski
Styl: neogotyk
HISTORIA. W latach 1895-99 zbudowano dla mieszkańców kolonii kolejowej w Nowym Sączu kościół p.w. św. Elżbiety. Budowę w znacznej mierze sfinansowało austriackie Ministerstwo Kolei a autorem projektu był architekt Teodor Talowski. W 1904 r. biskup tarnowski Leon Wałęga utworzył przy kościele placówkę duszpasterską i powierzył ją jezuitom. W latach 1930-31 kościół został powiększony według projektu architekta Szczepana Słowińskiego. Wreszcie w 1937 r. biskup tarnowski Franciszek Lisowski erygował nową parafię a kościół otrzymał obecne wezwanie.
ARCHITEKTURA. Neogotycki, murowany z cegły z użyciem kamienia i żelbetu. Trójnawowy, bazylikowy z transeptem i prezbiterium zamkniętym trójbocznie. Przy prezbiterium dwie przybudówki zakrystyjne. Ramiona transeptu zamknięte trójbocznie. Przy korpusie od frontu wieża z przedsionkiem w przyziemiu i dwoma otwartymi przedsionkami po bokach, wspartymi na kolumnach. Wieża kwadratowa, nakryta hełmem w formie wysmukłej iglicy zwieńczonej latarnią. Na elewacji frontowej wieży umieszczony duży krucyfiks metalowy, zaprojektowany i wykonany przez Mieczysława Różyckiego z Gliwic. Nad nawą główną, transeptem i prezbiterium dachy dwuspadowe, zaś nad nawami bocznymi dachy pulpitowe. Na skrzyżowaniu kalenic nad transeptem znajduje się neogotycka wieżyczka na sygnaturkę. Wnętrze nakryte jest sklepieniami żelbetowymi: gwiaździstymi i wielopolowymi. Detal architektoniczny jest neogotycki i eklektyczny, m.in. w oknach laskowania z rozetami oraz portal z płaskorzeźbionymi insygniami papieskimi. Polichromia wnętrza wykonana w 1982 r. przez Antoniego i Franciszka Florków z Nowego Sącza, według projektu Andrzeja Dzięgielowskiego z Krakowa. Witraże w oknach z 1931 r. symbolizujące związek kościoła z kolejarzami.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Na ścianie zachodniej prezbiterium umieszczona jest figura Chrystusa, która w 1982 r. zastąpiła neogotycki ołtarz główny. W nawach bocznych znajdują się dwa neogotyckie ołtarze boczne z 1900 r., wykonane w zakładach stolarskich księży salezjanów. Organy 30-głosowe wykonane w 1932 r. przez Bartłomieja Ziemiańskiego ze Szczyrzyca, kilkakrotnie powiększane w latach 60. i 70. Na wieży trzy dzwony odlane w 1966 r. Tablice pamiątkowe poświęcone: 1. pamięci Jadwigi Wolskiej (1907 - 1949) drużynowej ZHP, żołnierzowi A.K. ps. "Jaga", kierownikowi RGO w Nowym Sączu; 2. pamięci ks. Władysława Gurgacza (zm. 1949 r.) kapelana Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowej i jego żołnierzom; 3. Józefowi Piłsudskiemu i jego żołnierzom w 70 rocznicę odzyskania niepodległości; 4. Najświętszemu Sercu Pana Jezusa w podzięce za opiekę i błogosławieństwo; 5. księdzu Jerzemu Popiełuszce w 20 rocznicę śmieci.
Tekst umieszczony 08.07.2008
LITERATURA
Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej, [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
Nowy Sącz. Przewodnik po zabytkach, opr. zb., Nowy Sącz 2004
Pasternak P., Katalog organów w diecezji tarnowskiej, maszynopis
Strona internetowa: http://www.kolejowa.pl
Nowy Sącz, kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa