Madeyski Antoni

Szczegóły: | Opublikowano: 25 wrzesień 2016 | Odsłony: 1849

Antoni Madeyski urodził się w 1862 r. w Fośni Wielkiej na Wołyniu, zmarł w 1939 w Rzymie. Polski rzeźbiarz i medalier. Ukończył Gimnazjum w Żytomierzu, następnie wojskową szkołę Elizabetgrodzie. Od 1882 r. kształcił się w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, m.in. w pracowni Walerego Gadomskiego, następnie w latach 1886-1890 w akademii wiedeńskiej u Caspara Klemensa Zembucha oraz w latach 1893-98 w Petersburgu. W 1898 przeniósł się do Rzymu, gdzie spędził resztę życia. Madeyski odegrał ważną rolę w życiu polskiej kolonii artystycznej we Włoszech. Jego pracownia przy via Flamina 36 pełniła funkcję nieformalnego salonu artystycznego, w 1899 r. zorganizował też czytelnię w Caffe Greco. Madeyski otoczył szczególną opieką dwóch wybitnych artystów mieszkających w Rzymie, rzeźbiarza Wiktora Brodzkiego i malarza Aleksandra Gierymskiego. Po śmierci Madeyski został z nimi pochowany w jednym grobowcu na rzymskim cmentarzu Campo Verano. Twórczość Madeyskiego reprezentuje modne ma przełomie XIX i XX w. kierunki w sztuce: secesję a przede wszystkim nurt akademicki nawiązujący do antyku i renesansu. Ważną cechą twórczości było łączenie historyzującej stylistyki z realizmem dążącym do jak najwierniejszego oddania podobieństwa modela. Madeyski cieszył się dużym wzięciem u zleceniodawców zarówno prywatnych jak i instytucjonalnych. Pozostawił po sobie bogaty dorobek w postaci nagrobków, portretów i medalionów. Najbardziej znane jego dzieła to pomniki nagrobne królowej Jadwigi (1902) i Władysława Warneńczyka (1906) w katedrze wawelskiej. W tej samej świątyni w kaplicy Czartoryskich znajduję się wykonane przez Madeyskiego epitafium księcia Władysława Czartoryskiego (zm. 1894). Artysta wykonał też popiersie Jana Matejki, umieszczone w niszy fasady Pałacu Sztuki w Krakowie (1901). Inne jego zabytki w Krakowie to pomnik Maurycego Drużbackiego w kościele śś. Piotra i Pawła. W Rzymie najbardziej znaną realizacją Madeyskiego jest wystrój kościoła św. Stanisława. Kilka prac autorstwa Madeyskiego znajduje się też w Tarnowie. W katedrze pomnik nagrobny księcia Eustachego Sanguszki (1909-10) i tablica poświęcona pamięci biskupa tarnowskiego Ignacego Łobosa, zaś w kaplicy Sanguszków na Starym Cmentarzu pomniki nagrobne księcia Władysława (zm. 1870), wykonany w 1905 r. oraz księcia Romana Damiana (zm. 1917), wykonany w 1924 r. Także w kościele w Okocimiu oglądać możemy epitafium zaprojektowane przez Madeyskiego.

Tekst umieszczony 12.02.2005, aktualizowany 24.06.2004.

LITERATURA

Sztuka świata. Leksykon L-Z, t. 13, Warszawa 2000
Strona internetowa: www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_madeyski_antoni

Prace Antoniego Madeyskiego