Dawne kościoły

Iwkowa, miejscowość w powiecie brzeskim (województwo małopolskie).
HISTORIA. Pierwsza wzmianka o kościele parafialnym w Iwkowej pochodzi z 1325 r. i przypuszczalnie jest związana z lokacją części dzisiejszej Iwkowej, Nagorze przez królową Jadwigę Łokietkowi. Opisywany kościół wzniesiony został przypuszczalnie w 2. poł. XVI w. Restaurowany był w 1890 r. kiedy to dachy pobito nowym gontem a kopułę wieży z latarnią pokryto blachą. Uległ zniszczeniu 14 lipca 1952 r. w wyniku pożaru, wywołanego przez nieodpowiedzialnych konserwatorów, próbujących usunąć resztki istniejącej polichromii płomieniem lamp spawalniczych.
ARCHITEKTURA. Późnogotycki, drewniany, konstrukcji zrębowej. Jednonawowy z prezbiterium zamkniętym trójbocznie, przy którym od północy zakrystia. Przy nawie nowsza kruchta od południa. Wewnątrz stropy: w nawie trójdzielny, podparty po bokach słupami. Tęcza o łuku spłaszczonym, z krucyfiksem z XVIII w. Chór muzyczny barokowy. Dachy dwuspadowe kryte gontem z wieżyczka na sygnaturkę o barokowej formie. Wieża od zachodu, dawniej wolno stojąca, w ostatnich latach połączona z kościołem, o konstrukcji słupowej, dwukondygnacjowa nakryta hełmem dzwonowatym z latarnią, krytym blachą. Portale późnogotyckie: 1. główny w nadprożu o wykroju w trójliść z oślim grzbietem; 2. o bogatym wykroju, zbliżonym do oślego grzbietu.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Ołtarze późnobarokowe z połowy XVIII w. W ołtarzu głównym obraz Matki Boskiej z XVII w., w ołtarzach bocznych obrazy: 1. św. Mikołaja z XVI w.; 2. Matki Boskiej z XVI w. Ambona późnobarokowa z XVIII w. Chrzcielnica gotycka z XV w., kamienna z barokową pokrywą. Krucyfiks z 2. poł. XV w. Dzwon z 1585 r.

Tekst umieszczony 26.10.2005
Fotografie za M. Kornecki: Dawne drewniane kościoły i dzwonnice w diecezji tarnowskiej [w:] Currenda, nr 4-6, 1986

LITERATURA

Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, T. I, Województwo krakowskie,  z. 5, Powiat brzeski, Warszawa 1953
Kornecki M., Dawne drewniane kościoły i dzwonnice w diecezji tarnowskiej, Currenda, nr 4-6, 1986
Kornecki M., Kościoły drewniane w Małopolsce, Kraków 1999

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł