Kościoły

Łużna - miejscowość w powiecie gorlickim (województwo małopolskie).
HISTORIA. Parafia w Łużnej powstała w 2. poł. XIV w., pierwsza wzmianka o jej istnieniu pochodzi z 1470 r. Kościół zbudowany został w latach 1865-72 według starszego projektu Antoniego Stacherskiego (zm. 1861). Tym samym należy do najwcześniejszych kościołów neogotyckich na terenie diecezji tarnowskiej. Konsekracji kościoła dokonał biskup J. Fischer w 1904 r. Uszkodzony w czasie pierwszej wojny światowej i następnie odnowiony.
ARCHITEKTURA. Neogotycki, zbudowany z cegły z użyciem kamienia. Korpus trójnawowy, bazylikowy z węższym prezbiterium, przy którym na przedłużeniu naw bocznych dwie symetryczne kaplice oraz dwie przybudówki zakrystyjne. Przy korpusie od frontu dwie wieże, przechodzące w górnych kondygnacjach w ośmioboczne, nakryte hełmami ostrosłupowymi. Ściany kościoła na zewnątrz opięte są uskokowymi przyporami. Prezbiterium i nawę główną nakrywają dachy dwuspadowe, zaś nad nawami bocznymi i przybudówkami dachy pulpitowe. Nad nawą główną wieżyczka na sygnaturkę. Wnętrze nakryte jest sklepieniami krzyżowo-żebrowymi. Portal główny ostrołukowy, zwieńczony trójkątnym szczytem z krzyżem i ujęty po bokach pinaklami. Polichromia figuralna i ornamentalna wykonana w latach 1956-58 przez Macieja Makarewicza, Stanisława Westwalewicza i Jakuba Beresia.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Ołtarz główny neogotycki z 2. połowy XIX w. z rzeźbą Chrystusa Ukrzyżowanego. Dwa ołtarze boczne neogotyckie z tegoż czasu. Dwa ołtarze w kaplicach późnobarokowe z XVIII w., według tradycji pochodzące z Żytomierza lub Żółkwi. Chrzcielnica marmurowa, neogotycka z końca XIX w. Ambona neogotycko z 2. połowy XIX w. Organy 14-głosowe wybudowane przez Jana Śliwińskiego ze Lwowa w 1892 r., kilkakrotnie przerabione. Krucyfiks barokowy z XVII w., według tradycji pochodzący z kaplicy ariańskiej z Woli Łużańskiej. Obrazy: Matka Boska z Dzieciątkiem, późnorenesansowy z przełomu XVI i XVII w.; Św. Jan Chrzciciel, renesansowy z 1. połowy XVII w.; Chrystus ogrodnik, renesansowy z XVII w.; Św. Anna nauczająca Marię, barokowy z 1. ćw. XVIII w.; Ecce homo, barokowy z XVIII w.; Św. Marcin Biskup, późnobarokowy z 1. połowy XVIII w. Trzy dzwony z 1947 r.: św. Marcin, Maria i św. Józef, odlane w Bielsku-Białej, które zastąpiły trzy poprzednie zagrabione przez Niemców w 1941 r.

Tekst umieszczony 08.11.2008

LITERATURA

Beiersdorf Z., Tendencje artystyczne architektury kościelnej w pierwszym stuleciu diecezji tarnowskiej, Currenda, nr 1-3, 1986
Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
Krasnowolski B., Leksykon zabytków architektury Małopolski, Warszawa 2013
Pasternak P., Katalog organów w diecezji tarnowskiej, maszynopis
ks. Rzepa J, Kornecki M., Dzwony Diecezji Tarnowskiej, Kraków 2001
Strona internetowa: http://www.luzna.iap.pl/

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł