Kościoły

dawna cerkiew greckokatolicka św. Dymitra

Binczarowa - miejscowość w powiecie nowosądeckim (województwo małopolskie).
HISTORIA. Wiadomo, że parafia greckokatolicka w Binczarowej istniała już w 1581 r. Obecna cerkiew zbudowana została w 1760 r., następnie przebudowana w 1797 r. i kolejny raz gruntownie w 1879 r. Po II wojnie światowej cerkiew zamieniona została na kościół rzymskokatolicki i w 1951 r. biskup tarnowski Jan Stepa erygował tutaj parafię. W ostatnich latach świątynia przeszła gruntowny remont, wymieniono poszycie dachu a ściany pokryto nowym szalunkiem. Po kilku przebudowach dawna cerkiew zatraciła swój pierwotny charakter. Dodatkowo świątynię szpecą plastikowe okna, które może i przepuszczają więcej światła ale zupełnie popsuły wygląd zabytku.
ARCHITEKTURA. Wzniesiony jako cerkiew w typie budownictwa łemkowskiego, następnie przekształcony. Drewniany o konstrukcji zrębowej z wieżą o konstrukcji słupowej, szalowany, pobity blachą. Złożony z prezbiterium, nawy i babińca o tej samej wysokości, nakrytych wspólnym dachem dwuspadowym z baniastymi hełmami nad prezbiterium i nawą. Przy prezbiterium od północy stara zakrystia, zaś od wschodu nowa. Nawa szersza od prezbiterium i babińca, ze ścianami bocznymi o obniżonym zrąbie, nakrytymi oddzielnymi dachami pulpitowymi. Od zachodu wieża o pochyłych ścianach z nadwieszona izbicą, nakryta baniastym hełmem. Wewnątrz w nawie i prezbiterium pozorne sklepienia zwierciadlane. W wejściu pod wieżą portal z nadprożem o wykroju falistym, z czasu budowy świątyni. Polichromia częściowo z początku XX w. wykonana przez Bronisława Kmaka i częściowo z lat 1966-68 wykonana według projektu ks. Adama Gąsiorka.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Na wschodniej ścianie elementy XVIII-wiecznego ikonostasu: rząd proroków, rząd Deesis, rząd prazdników, ikona namiestna Chrystusa Nauczającego oraz wota carskie i diakońskie. Po środku rzędu prazdników wstawiony jest obraz Matki Bożej Różańcowej, będący kopią łaskami słynącego obrazu z kościoła dominikanów w Krakowie. W nawie dwa ołtarze boczne, późnobarokowe z XVIII w., z obrazami Ukrzyżowania i Wniebowzięcia. Liczne ikony przechowywane są w zakrystii. Trzy dzwony, wszystkie wykonane w Odlewni dzwonów Felczyńskich w Przemyślu, dwa z nich św. Jan Chrzciciel i Teresa odlane w 1951 r., zaś trzeci św. Stanisław Biskup z 1970 r.
Tekst umieszczony 07.03.2011

LITERATURA

Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja, opr. zb., Pruszków 2003
Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
ks. Rzepa J, Kornecki M., Dzwony Diecezji Tarnowskiej, Kraków 2001

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł