Kościoły
Czyrna, kościół Niepokalanego Serca NMP
Marek Sztorcdawna cerkiew św. Paraskewy
Czyrna - miejscowość w powiecie nowosądeckim (województwo małopolskie).
HISTORIA. W 1569 r. król polski Zygmunt August lokował wieś Czyrna na prawie wołoskim, uposażając równocześnie parafię greckokatolicką. W 1641 r. biskup krakowski Jakub Zadzik włączył parafię do Brunar. Obecna cerkiew powstała w latach 1893-94 na miejscu poprzedniej, według projektu architekta Delavo, z pochodzenia Francuza? Jak głosi napis w kościele w budowie uczestniczyła cała wieś, zaś pracami kierował paroch Antoni Konstantynowicz. W 1951 r. biskup tarnowski Jana Stepa erygował w Czyrnej parafię rzymskokatolicką.
ARCHITEKTURA. Cerkiew łemkowska, drewniana, wzniesiona w konstrukcji zrębowej z wieżą o konstrukcji słupowej, o ścianach oszalowanych pionowymi deskami. Trójdzielna, złożona z kwadratowej nawy, węższego prezbiterium, zamkniętego trójbocznie z zakrystią od północy oraz z babińca, w który częściowo wbudowana jest wieża. Nad cerkwią dach kalenicowy, kryty blachą, z półkolistymi wycięciami nad nawą. Nad środkową i wschodnią częścią dachu wieżyczki z pozornymi latarniami. Wieża o ścianach lekko pochyłych z nadwieszoną izbicą, nakryta hełmem baniastym z latarnią. Wnętrze cerkwi nakryte jest pozornym sklepieniem kolebkowym.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Ikonostas z początku XX w., dzieli prezbiterium na dwie części, za nim ołtarzyk z obrazem Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Ołtarz boczny w nawie, barokowy z obrazem Złożenia do Grobu z 2. poł. XVII w. Ikony: 1. św. Paraskewy, rokokowa z 2. poł. XVIII w., zawieszona na ścianie prezbiterium; 2. Opieki Bogurodzicy z początku XVIII w.; 3. Ostatnia Wieczerza z XVII w., w owalnej ramie, przechowywana w zakrystii.
DZWONNICA kamienna, wolnostojąca, zbudowana na przełomie XIX i XX w., w formie potrójnej arkady na zawieszenie dzwonów. Trzy dzwony: jeden z 1922 r., dwa pozostałe Maryja i św. Józef z 1981 r. wykonane w Odlewni dzwonów Felczyńskich w Przemyślu.
Tekst umieszczony 19.03.2010
LITERATURA
Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja, opr. zb., Pruszków 2003
Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
ks. Rzepa J, Kornecki M., Dzwony Diecezji Tarnowskiej, Kraków 2001
