Kościoły

Tylicz - miejscowość w powiecie nowosądeckim (województwo małopolskie).
HISTORIA. Parafia w Tyliczu (który nosił wtedy nazwę Miastko) została uposażona przez Kazimierza Wielkiego około 1363 r. Jednak juz na przełomie XIV/XV wieku została przejęta przez kościół obrządku Wschodniego. Powtórne przywrócenie parafii rzymskokatolickiej nastąpiło w 1612 r. i dokonał tego biskup krakowski Piotr Tylicki, który w tym samym roku ufundował drewniany kościół. W 1936 r. kościół ten został gruntownie odnowiony, wtedy też od zachodu dobudowano wieżę.
ARCHITEKTURA. Drewniany, wzniesiony w konstrukcji zrębowej z wieżą o konstrukcji słupowej. Złożony z nawy i węższego, trójbocznie zamkniętego prezbiterium, przy którym od północy zakrystia. Od zachodu do nawy przylega wieża nadbudowana nad dawną kruchtą. Wieża o pochyłych ścianach z izbicą, nakryta hełmem baniastym. Na zewnątrz kościół oszalowany, nakryty dachem dwuspadowym o wspólnej kalenicy, z wieżyczką na sygnaturkę nad nawą. Wnętrze kościoła nakryte stropami płaskimi. W wejściu do zakrystii znajduje się portal wycięty w trójłucze. Polichromia wnętrza figuralna i ornamentalna z 1960 r. wykonana na stropie i ścianach przez Kazimierza Morwaya i Kazimierza Puchałę.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Ołtarz główny rokokowy z 2. poł. XVIII w., ze słynącym łaskami obrazem Matki Bożej Tylickiej z XVI/XVII w. Tradycja wiąże go z czeskim pochodzeniem, prawdopodobnie jednak jest on oparty na niderlandzkim pierwowzorze autorstwa Adriaena Ysembrandta. Pięć ołtarzy bocznych, dwa z nich pochodzą z XVII w., dwa kolejne rokokowe z 2. poł. XVIII w. oraz jeden nowszy. Znajdują się w nich obrazy: św. Anny Samotrzeć, Veraicon i prymitywny św. Marcina, wszystkie z XVII w. oraz św. Jana Nepomucena z 1. poł. XVIII w., ponadto dwa obraz namalowane przez Czesława Lenczowskiego, około 1950 r.: Serce Jezusa i św. Józef. W jednym z ołtarzy rokokowa rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego z połowy XVIII w. Chrzcielnica późnobarokowa z początku XVIII w., na nowej podstawie. Ambona późnobarokowa z początku XVIII w. Organy 6-głosowe barokowe z 1612 r. Pozostałe obrazy: 1. Śmierć św. Józefa; 2. Trzy Marie u grobu Chrystusa; 3. św. Antoni z Dzieciątkiem; 4. św. Tekla, wszystkie zapewne z XVIII w., niektóre przemalowane. Rzeźby: 1. krucyfiks rokokowy 2. poł. XVIII w., umieszczony w tęczy; 2-3. śś. Piotr i Paweł oraz 4-5. śś. Stanisław i Wojciech, późnobarokowe, prymitywne, zapewne z XVIII w.
DZWONNICA wolnostojąca, wzniesiona w 1803 r., w kształcie potrójnej arkady zwieńczonej trójkątnym przyczółkiem. Dzwony: 1. odlany w 1605 lub 1655 r. przez Macieja Ulricha ze Spisza; 2-3. Ave i śś. Piotr i Paweł, odlane w 1964 r. firmie Metalut w Łodzi.

Tekst umieszczony 20.12.2009

LITERATURA

Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, T. I, Województwo krakowskie, z. 10, Powiat nowosądecki, Warszawa 1953
Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
Kornecki M., Kościoły drewniane w Małopolsce, Kraków 1999
Kościoły drewniane Karpat i Podkarpacia, opr. zb., Pruszków 2001
Pasternak P., Katalog organów w diecezji tarnowskiej, maszynopis
ks. Rzepa J, Kornecki M., Dzwony Diecezji Tarnowskiej, Kraków 2001

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł