Kościoły
Tylmanowa, kościół św. Mikołaja
Marek SztorcTylmanowa, miejscowość w powiecie nowotarskim (województwo małopolskie).
HISTORIA. Parafię w Tylmanowej uposażyły klaryski ze Starego Sącza przed rokiem 1350, zapewne niedługo po lokacji wsi dokonanej w 1336 r. z inicjatywy ksieni starosądeckiej Salomei. Obecny kościół zbudowany został w 1756 r. po spaleniu starszej XV-wiecznej świątyni.
ARCHITEKTURA. Kościół drewniany, wzniesiony w konstrukcji zrębowej, oszalowany z murowaną zakrystią, kryty blachą. Złożony z zamkniętego trójbocznie prezbiterium, po bokach którego dostawione są: murowana zakrystia od północy i drewniana kaplica od południa. Do wydłużonej nawy od północy przylega kaplica a od zachodu kruchta. Nawę i prezbiterium nakrywa wspólny dach dwuspadowy z wieżyczką na sygnaturkę z latarnią. Wnętrza nakryte są stropami, w nawie o formie sklepienia zwierciadlanego, zaś zakrystia nakryta jest sklepieniem kolebkowym. Chór muzyczny wsparty jest na czterech kolumnach i posiada wygięty parapet. Polichromia ornamentalna i figuralna wykonana na sklepieniu i ścianach według projektu Janiny Kraupe Świderskiej. Na stropie prezbiterium przedstawiona jest scena Wniebowzięcia NMP, zaś na stropie nawy scena Sądu Ostatecznego.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Ołtarz główny późnobarokowy z około 1760 r. przeniesiony z kościoła w Krościenku, z barokowym obrazem Matki Bożej z Dzieciątkiem w polu głównym z XVII w. Cztery ołtarze boczne barokowe i późnobarokowe z XVII i XVIII w. Lewy ołtarz barokowy przeniesiony prawdopodobnie z kościoła franciszkanów w Nowym Sączu, z nastawą w formie ramy o bogatej dekoracji w formie splotów roślinnych i umieszczonym w polu środkowym obrazem św. Antoniego. Prawy ołtarz manierystyczny, zapewne z XVII w. z obrazem Ukrzyżowania w polu środkowym oraz obrazem św. Michała Archanioła w zwieńczeniu. Ołtarz w kaplicy północnej (lewej) wykonany w 1967 r. przez tylmanowskich rzemieślników w formie tryptyku. W polu środkowym znajduje sie płaskorzeźba św. Józefa z Dzieciątkiem a w polach bocznych płaskorzeźby śś. Kingi i Floriana. Ołtarz w kaplicy południowej (prawej), późnobarokowy z XVIII w. z obrazem Matki Bożej Różańcowej. Chrzcielnica przyścienna, nadwieszona, rokokowa z około 1760 r. Ambona późnobarokowa z 2. połowy XVIII w. Ława kolatorska, rokokowa z około 1760 r. z polichromowanym zapleckiem, na którym przedstawiono sceny Sądu Salomona i Snu Jakuba. Na przedpiersiu widnieje herb Jastrzębiec i inicjały AZPT, odnoszące się do postaci fundatora, proboszcza tylmanowskiego. Na chórze umieszczony jest pozytyw organowy 6-głosowy zbudowany w latach 1843-45 przez Jana Baranowskiego ze Starego Sącza
DZWONNICA wolnostojąca, murowana, piętrowa z arkadami na zawieszenie dzwonów. Wzniesiona na przełomie XVIII/XIX w., przebudowana w 1925 r. Wisza na niej trzy dzwony wykonane w Odlewni dzwonów Felczyńskich w Przemyślu, najstarszy dzwon Mikołaj odlany w 1949 r. i dwa młodsze Maryja i Józef, odlane w 1966 r.
LITERATURA
Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
Kościoły drewniane Karpat i Podkarpacia, opr. zb., Pruszków 2001
Katalog organów w diecezji tarnowskiej, oprac. Pasternak P., maszynopis
ks. Rzepa J, Kornecki M., Dzwony Diecezji Tarnowskiej, Kraków 2001
Strona internetowa: http://www.tylmanowa.diecezja.tarnow.pl/