Kościoły
Okulice, kościół Narodzenia NMP
Marek SztorcLokalizacja: Okulice, powiat Bochnia (50.060115, 20.529388)
Budowa: 1949 - 1959
Architekt: Stanisław Murczyński
Styl: modernizm z elementami renesansu
HISTORIA. Wieś była własnością opactwa tynieckiego, od XV w. istniała tu kaplica p.w. Zwiastowania NMP. W 1588 r. rozpoczęto budowę niewielkiego kościoła, który w 1780 r. uległ zniszczeniu w wyniku pożaru. W 1809 r. zbudowano murowany kościół klasycystyczny, który przetrwał do 1960 r. W 1888 r. parafię w Okulicach erygował biskup tarnowski Ignacy Łobos. Obecny kościół wzniesiono w latach 1949-59 według projektu architekta Stanisława Murczyńskiego.
ARCHITEKTURA. Modernistyczny o cechach architektury renesansowej. Złożony z trójnawowego, czteroprzęsłowego halowego korpusu, poprzedzonego szeroką pylonową fasadą oraz węższego dwuprzęsłowego prezbiterium, zamkniętego ścianą prostą. Do korpusu od północy dostawiona jest wysoka czworoboczna wieża, w górnej kondygnacji przechodząca w ośmiobok i nakryta hełmem z latarnią. Do południowej elewacji korpusu dostawiona jest przybudówka zakrystyjna i arkadowe podcienia. Fasada trójdzielna z lekko cofniętą częścią środkową, w której na osi usytuowany jest półkolisty portal a nad nim wnęka z posągiem NMP. Fasada zwieńczona jest grzebieniem attykowym, złożonym z wysokiego fryzu, rozczłonkowanego ślepymi arkadami oraz esownic i spływów z obeliskami. Nawy boczne zwieńczone są trójkątnymi szczytami z półkolistymi naczółkami. Prezbiterium i nawę główną nakrywa wspólny dach dwuspadowy z wieżyczką na sygnaturkę. Wewnątrz prezbiterium i nawa główna nakryte są sklepieniami kolebkowo-krzyżowymi w nawie wspartymi na filarach.
WYSTRÓJ I WYPOSAZENIE WNETRZA. Polichromia wykonana w latach 1983-84 przez Bolesława Szpechta. Ten sam artysta zaprojektował też witraże wykonane w 1987 r. Ołtarz główny rokokowy z 1819 r., przekształcony w 1959 r. z łaskami słynącym obrazem Matki Bożej Okulickiej w typie Częstochowskiej, malowanym na desce w XV w. Obraz został koronowany w 1962 r. ozdobiony metalowymi sukienkami z XIX w. Cztery ołtarze boczne neobarokowe z 2. połowy XIX w. Ambona i chrzcielnica z 1841 r. wykonane zostały w stylu rokoka. Obraz św. Sebastiana z XIX w.; Rzeźba Chrystusa u słupa, ludowa z XIX w. Organy 26-głosowe, wykonane w firmie Wacława Biernackiego w 1964 r.
DZWONNICA wolnostojąca, zbudowana w 1837 r., drewniana o konstrukcji słupowej, oszalowana z nadwieszaną izbicą i nakryta dachem namiotowym. Na dzwonnicy zawieszone cztery dzwony: 1. odlany w 1648 r., z plakietką Dzieciątka Jezus. 2-4. Maria (500 kg) Józef (300 kg) i Antoni (1200 kg) wykonane w Odlewni Dzwonów Felczyńskich w Przemyślu, dwa pierwsze z 1947 r., trzeci z 1958 r.
LITERATURA
Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej, [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
Pasternak P., Katalog organów w diecezji tarnowskiej, maszynopis
ks. Rzepa J, Kornecki M., Dzwony Diecezji Tarnowskiej, Kraków 2001