Kościoły
Zalipie, kościół św. Józefa
Marek SztorcLokalizacja: Zalipie, powiat Dąbrowa Tarnowska (50.228885, 20.861679)
Budowa: 1948
Styl: modernizm o cechach baroku
HISTORIA. Przed 1912 r. została zbudowana kaplica w Zalipiu. W 1924 r. utworzono w Zalipiu niezależną ekspozyturę w granicach parafii Gręboszów. Rok później biskup tarnowski Leon Wałęga erygował w Zalipiu parafię. Obecny kościół został zbudowany w 1948 r.
ARCHITEKTURA. Modernistyczny, z zastosowaniem zredukowanych form barokowych. Murowany z cegły. Złożony z czteroprzęsłowej nawy i krótkiego, zamkniętego półkoliście prezbiterium w formie apsydy. Przy czwartym przęśle nawy dostawione są symetryczne przybudówki mieszczące kaplicę i zakrystię. Fasada frontowa ujęta jest dwiema niskimi wieżami, nakrytymi daszkami namiotowymi, między którymi mieści się przedsionek. Fasadę wieńczy uskokowy szczyt ze spływami zegarem po środku. Elewacje boczne przeprute są półkoliście zamkniętymi oknami. Nawę nakrywa dach dwuspadowy z pseudobarokową wieżyczką na sygnaturkę z latarnią. Wnętrze podzielone jest przyściennymi filarami, na których wsparte jest sklepienie kolebkowe z lunetami pozornymi.
WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Polichromia o motywach kwiatowych została wykonana przez miejscowe malarki pod kierunkiem Felicji Curyłowej w 1966 r. Trzy ołtarze wykonane w stylistyce barokowe około 1960 r. W ołtarzu głównym obraz Jezu ufam Tobie, w ołtarzach bocznych figury św. Józefa i NMP. Organy 9-głosowe wykonane przez firmę Gebrüder Walter w 1867 r., przeniesione z Dolnego Śląska, zostały zamontowane w latach 50-tych XX w. W przyziemiu północnej wieży urządzona jest kaplica św. Błażeja ozdobiona i urządzona przez miejscowe malarki w stylu zalipiańskim.
DZWONNICA wolnostojąca, w formie potrójne arkady, na niej zawieszone są trzy dzwony: 1. z 1926 r. niewiadomego odlewu; 2. Maryja i 3. Jan Paweł II, oba odlane w 1984 r. w Odlewni dzwonów Felczyńskich w Przemyślu.
LITERATURA
Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
ks. Rzepa J, Kornecki M., Dzwony Diecezji Tarnowskiej, Kraków 2001
Pasternak P., Katalog organów w diecezji tarnowskiej, maszynopis
Strona internetowa: http://dommalarek.pl/kosciol-zalipiu/ (dostęp 15.05.2018)