Kościoły

Chomranice, miejscowość w powiecie nowosądeckim (województwo małopolskie).
HISTORIA. Parafia w Chomranicach powstała zapewne w 2. połowie XIII w. Pierwsza wzmianka o jej istnieniu pochodzi z 1326 r. Poprzedni kościół w latach 1556-1601 użytkowany był przez arian, którzy zdewastowali świątynię. Obecny kościół zbudowany został w 1692 r. z fundacji Stanisława Krzesza, sędziego bieckiego. Konsekracji kościoła dokonał biskup Stanisław Szembek, ówczesny sufragan krakowski, późniejszy arcybiskup gnieźnieński i prymas polski. Kościół został powiększony w końcu XIX w. o kaplicę oraz około 1910 r. o murowany przedsionek.
ARCHITEKTURA. Drewniany, o konstrukcji zrębowej, oszalowany, kryty gontem, z murowanym przedsionkiem. Złożony z prostokątnej nawy i węższego prezbiterium, zamkniętego trójbocznie. Po obu bokach prezbiterium symetryczne przybudówki, od północy zakrystia a od południa kaplica. Przy nawie od zachodu nieco węższy murowany przedsionek. Prezbiterium i nawa nakryte są wspólnym dachem dwuspadowym z połaciami przechodzącymi nad przybudówki przy prezbiterium. Nad przedsionkiem również dach dwuspadowy nieznacznie obniżony. Nad nawą baniasta wieżyczka na sygnaturkę z latarnią. Wewnątrz pozorne sklepienia kolebkowe, w nawie z płaskimi odcinkami po bokach. Polichromia figuralna i ornamentalna, malowana w 1966 r. przez Annę Pawłowską. Na suficie w zakrystii prymitywna polichromia ornamentalna z 1767 r.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Ołtarz główny rokokowy z 2. połowy XVIII w., z obrazem Matki Bożej z Dzieciątkiem z XVI w. oraz z bramkami na których ustawione są rzeźby śś. Stanisława i Wojciecha. Dwa ołtarze boczne ustawione przy tęczy rokokowe z 2. połowy XVIII w., oba z kartuszami z herbem Szreniawa. W lewym ołtarzu nowy obraz Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Dwa ołtarze boczne ustawione w nawie, rokokowe z 2. połowy XVIII w. o fantazyjnie wygiętych retabulach. Ołtarz w kaplicy barokowy z około połowy XVII w. z obrazem Veraikon z 1. połowy XVII w. Ambona i dwa konfesjonały barokowe z XVIII w. Chrzcielnica kamienna z 1565 r. Organy 8-głosowe nieustalonego pochodzenia. Obraz barokowy Matki Bożej Siedmiu Boleści z XVIII w. Rzeźby: Chrystus Zmartwychwstały z XVIII w. oraz dwa krucyfiksy barokowe o charakterze ludowym z XVIII-XIX w. Tablice nagrobne, marmurowe: 1. Marcina Mieroszewskiego, cześnika kijowskiego i konfederata barskiego z końca XVIII w.; 2. Wojciecha Paszyca (zm. 1771), towarzysza husarskiego; 3. Andrzeja Trzetrzewińskiego (zm. 1811), klasycystyczna; 4. Agnieszki Trzetrzewińskiej (zm. 1886). Na wieżyczce na sygnaturkę zawieszony dzwon (sygnaturka) z 1767 r., odlany przez Gaspara Kramnitza z fundacji Adama Potockiego, stolnika mścisławskiego.
DZWONNICA wolnostojąca, wzniesiona zapewne współcześnie z kościołem. Drewniana, konstrukcji słupowej, o ścianach zwężających się ku górze, z nadwieszaną izbicą i namiotowym hełmem. Na niej zawieszone trzy dzwony wykonane w Odlewni dzwonów Felczyńskich w Przemyślu: 1. Maria z 1950 r.; 2. Najświętsze Serce Jezusa z 1961 r.; 3. Józef z 1961 r.

LITERATURA

Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, T. I, Województwo krakowskie, z. 10, Powiat nowosądecki, Warszawa 1953
Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej, [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
Pasternak P., Katalog organów w diecezji tarnowskiej, maszynopis
ks. Rzepa J, Kornecki M., Dzwony Diecezji Tarnowskiej, Kraków 2001
Strona internetowa: http://www.chomranice.planty.pl/historia.html (data dostępu 11.07.2013)

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł