Kościoły
Czermin, kościół św. Klemensa
Marek SztorcCzermin - miejscowość w powiecie mieleckim (województwo podkarpackie).
HISTORIA. Wiadomo, że już w 1238 r. istniała w Czerminie parafia, którą uposażył kanonik krakowski Michał Pacanowski. W 1661 r. bp Trzebicki podniósł parafię do godności prepozytury. Pierwszy kościół był budowlą drewnianą i w takiej formie przetrwał przynajmniej do końca XV w. a być może jeszcze dłużej. Obecny kościół wzniesiony został w 1630 r. a następnie został powiększony o prezbiterium w 1653 r. Dalsza rozbudowa o kaplice boczne miała miejsce w 1721 r. W XIX w. dobudowano jeszcze przedsionki. Wcześniej bo w 1750 r. konsekracji kościoła dokonał bp Michał Ignacy Kunicki, sufragan krakowski.
ARCHITEKTURA. Barokowy, murowany i otynkowany. Złożony z trójprzęsłowej nawy oraz z węższego, dwuprzęsłowego prezbiterium, zakończonego półkoliście apsydą. Po obu bokach nawy stoi para symetrycznych, sześciobocznych kaplic nakrytych sklepieniami kopulastymi i spłaszczonymi dachami kopulastymi. Zaś od północy i zachodu dobudowane zostały kruchty. Przy prezbiterium od północy dostawiona jest zakrystia. Ściany na zewnątrz o podziałach pilastrowych, elewacja wschodnia zwieńczona szczytem ujętym pilastrami i spływami wolutowymi. Dachy dwuspadowe, kryte blachą, z wieżyczką na sygnaturkę nad nawą, ośmioboczną z latarnią. Wewnątrz sklepienia kolebkowe z lunetami, w nawie na gurtach spływających na pilastry, między którymi półkoliste wnęki. Tęcza zamknięta również półkoliście. Chór muzyczny wsparty na dwóch filarach arkadowych. Z prezbiterium do zakrystii prowadzi barokowy portal z około 1630 r. Polichromia wnętrza figuralna i ornamentalna, namalowana przez Jerzego Baranowskiego w 1934 r.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Ołtarz główny neobarokowy z XIX w. z obrazami: Matki Boskiej z XIX w., w sukience drewnianej oraz św. Klemensa z 1946 r. Dwa ołtarze boczne przy tęczy, barokowe z połowy XVII w., w lewym obrazy barokowe z XVIII w.: Matka Boska Różańcowa i św. Trójca w zwieńczeniu, w prawym obraz Serca Pana Jezusa z XIX w.? oraz w zwieńczeniu św. Alojzego, barokowy z XVIII w. Krucyfiks w tęczy barokowy z XVII w. Chrzcielnica marmurowa, późnobarokowa z XVIII w. Lawaterz miedziany, barokowy z XVII/XVIII w. Organy 9-głosowe wykonane około 1890 r. przez Jana Śliwińskiego ze Lwowa.
DZWONNICA wolnostojąca, zapewne z XVIII w., murowana, otynkowana, w formie trzech arkad na zawieszenie dzwonu, zwieńczonych trójkątnym przyczółkiem. Na niej trzy dzwony: pierwszy "Michał" z 1525 r., dwa "Klemens" i "Maria" odlane w 1957 r. w Odlewni dzwonów Felczyńskich w Przemyślu.
Tekst umieszczony 30.05.2007
LITERATURA
Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
Pasternak P., Katalog organów w diecezji tarnowskiej, maszynopisks.
Rzepa J, Kornecki M., Dzwony Diecezji Tarnowskiej, Kraków 2001
