Kościoły

Mikluszowice, miejscowość w powiecie bocheńskim (województwo małopolskie)
HISTORIA. Parafia w Mikluszowicach powstała przypuszczalnie w XII w., pierwsza wzmianka o jej istnieniu pochodzi z 1326 r. Wiadomo, że obecny kościół jest co najmniej czwartym z kolei. Z 1440 r. pochodzi wzmianka istnieniu kościoła drewnianego. Krótko potem musiał on ulec zniszczeniu skoro w 1455 r. cieśla Maciej Mączka zawarł umowę z właścicielem dóbr w Mikluszowicach Mikołajem Cikowskim na budowę drewnianego kościoła. Maciej Mączka posiadał tytuł Cieśli Królewskiego i był budowniczym zachowanego do dziś kościoła św. Bartłomieja w Mogile (obecnie na terenie Krakowa). Wzniesiony przez Mączkę kościół uległ zniszczeniu w wyniku pożaru w 1653 r. Wkrótce z fundacji Aleksandra Michała Lubomirskiego wzniesiono kolejny drewniany kościół, który został konsekrowany w 1666 r. przez biskupa sufragana krakowskiego Mikołaja Oborskiego. Także ten kościół został zniszczony przez pożar w 1832 r. Obecny murowany kościół zbudowany został w latach 1858-63 a konsekracji świątyni dokonał w 1891 r. biskup tarnowski Ignacy Łobos. Kościół był odnawiany w 1896 r., przebudowano wtedy dach i wzniesiono nową wieżyczkę na sygnaturkę oraz przekształcono fasadę i powiększono okna. W latach 1920-21 kościół został odnowiony po szkodach wojennych z 1915 r.
ARCHITEKTURA. Kościół łączy w sobie cechy józefinizmu i późnego klasycyzmu. Zbudowany z cegły, otynkowany. Złożony z trójnawowego korpusu oraz węższego i krótkiego prezbiterium, zamkniętego ścianą prostą. Do prezbiterium od wschodu dostawiona jest zakrystia. Korpus poprzedza płytki przedsionek z nadbudowaną nad nim wieżą. Wieża czworoboczna o ściętych narożach, nakryta hełmem ostrosłupowym. Przedsionek nakryty jest trójkątnym frontonem, wspartym na pilastrach. W wejściu półkoliście zamknięty portal a nad nim okulus. Nad korpusem wznosi się spłaszczony dach dwuspadowy z wieżyczką na sygnaturkę z latarnią.  Elewacje boczne przeprute są dużymi półkolistymi oknami. Wewnątrz nawa główna otwarta do naw bocznych półkolistymi arkadami, wspartymi na czworobocznych filarach, które dźwigają sklepienia żaglaste. Polichromia wnętrza figuralna, pochodzi z początku XX w. W prezbiterium na sklepieniu umieszczona jest scena Koronacji NMP, w nawie głównej Chrystus w Ogrojcu, Przemienienie Pańskie i św. Izydor. W nawach bocznych przedstawione zostały postacie aniołów.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Ołtarze neobarokowe z 2. połowy XIX w. W ołtarzu głównym obraz śś. Janów Chrzciciela i Ewangelisty, namalowany przez Walerego Eliasza Radzikowskiego oraz obraz Ukrzyżowania na zasuwie. W ołtarzach w nawach bocznych umieszczone są obrazy, w lewym Matka Boża Różańcowa, w prawym św. Józef, namalowany przez Stanisława Fischera oraz obraz św. Mikołaja na zasuwie. Ołtarze przy filarach poświęcone są Najświętszemu Sercu Pana Jezusa lewy oraz Matce Bożej prawy. Chrzcielnica z 1850 r. z drewnianą pokrywą z rzeźbioną Grupą Chrztu w Jordanie. Rzeźba Chrystusa Zmartwychwstałego, późnogotycka z początku XVI w.  Organy 18-głosowe, wykonane w 1896 r. przez Jana Śliwińskiego, organmistrza ze Lwowa. Trzy dzwony, wszystkie wykonane w Odlewni dzwonów Felczyńskich w Przemyślu w 1948 r.: Jan Chrzciciel (800 kg.) i Maria (600 kg.) i Stanisław (300 kg.).

LITERATURA

Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej, [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
Krasnowolski B., Leksykon zabytków architektury Małopolski, Warszawa 2013
Pasternak P., Katalog organów w diecezji tarnowskiej, maszynopis
Piątkowska Ł., Parafie Ziemi Bocheńskiej, Bochnia 2004

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł