Kościoły

Uście Solne, miejscowość w powiecie brzeskim (województwo małopolskie).
HISTORIA. Początki istnienia parafii w Uściu Solnym sięgają 1360 r. kiedy to król polski Kazimierz Wielki założył tutaj miasto na prawie niemieckim i uposażył parafię. W Liber Beneficiorum Długosza znajdujemy informację o istnieniu tutaj w XV w. drewnianego kościoła parafialnego. Ten i kolejne drewniane kościoły niszczone były przez pożary, nawiedzające miasto w latach: 1737, 1755, 1775 i 1810. Obecny kościół zbudowany został w latach 1833-39, jego konsekracji dokonał bp tarnowski, Józef Wojtarowicz w 1842 r. W czasie pierwszej wojny światowej, w 1914 r. zniszczone zostały wieża i wieżyczka na sygnaturkę. W 1915 r. miała miejsce prowizoryczna odbudowa kościoła a przy budowie był wtedy czynny cieśla Paweł Wieczorek. W latach 1924-26 kościół został przebudowany i powiększony według projektu architekta Zdzisława Mączeńskiego. Dobudowano wtedy kaplice boczne, odbudowano wieżę i przekształcono fasadę. W latach 1962-63 podwyższono dachy kościoła i odbudowano wieżyczkę na sygnaturkę według projektu architekta Antoniego Mazura. 
ARCHITEKTURA. Zbudowany jako klasycystyczny, nawiązujący do tzw. stylu "józefińskiego", w wyniku przebudowy uzyskał częściowo formy neobarokowe. Murowany z cegły, otynkowany. Jednonawowy, z prezbiterium zamkniętym półkoliście, po bokach którego przybudówki zakrystyjne. Przy nawie od południa i północy kwadratowe kaplice, nakryte kopułami z latarniami, a od zachodu wtopiona w korpus neobarokowa wieża z latarnią. Elewacja frontowa rozczłonkowana pilastrami dźwigającymi gzyms i belkowanie. W niszach po obu stronach wejścia ustawiono figury śś. Piotra i Pawła. Dachy dwuspadowe, nad nawą z wieżyczką na sygnaturkę z latarnia o barokowej formie. Wnętrze nakryte sklepieniami żaglastymi na gurtach. Polichromia figuralna i ornamentalna wykonana w 1966 r. przez Wacława Taranczewskiego.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA głównie o charakterze rokokowym. Pięć ołtarzy wykonanych w większości przez rzeźbiarza Antoniego Wróbla w 1904 r. i w latach 1923-37, posiada znaczne partie rokokowe z XVIII i XIX w. W ołtarzu głównym obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem zwanej Uścieńską, zapewne barokowy. W ołtarzach bocznych m.in. obrazy św. Antoniego z Dzieciątkiem i św. Anny Samotrzeć. Ambona neorokokowa, wykonana przez rzeźbiarza Antoniego Wróbla. Chrzcielnica rokokowa 1778, z rzeźbioną grupą Chrztu w Jordanie na pokrywie. Krucyfiks XVIII lub XIX w. Organy 14-głosowe zbudowane w 1904 r. przez Tomasza Falla.

Tekst umieszczony 02.02.2007

LITERATURA

Chrzanowski T., Kornecki M., Sztuka Ziemi Krakowskiej, Kraków 1982
Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, T. I, Województwo krakowskie, z. 2, Powiat bocheński, Warszawa 1953
Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej, [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
Piątkowska Ł., Parafie ziemi bocheńskiej, Bochnia 2004
Pasternak P., Katalog organów w diecezji tarnowskiej, maszynopis

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł