Kościoły
Łącko, kościół św. Jana Chrzciciela
Marek SztorcŁącko, miejscowość w powiecie nowosądeckim (województwo małopolskie).
HISTORIA. Parafia w Łącku powstała prawdopodobnie w XII w. a pierwsza wzmianka o jej istnieniu pochodzi z 1292 r. kiedy wieś należała już do klarysek ze Starego Sącza. Obecny kościół zbudowany został przed 1720 r. W tym właśnie roku był konsekrowany przez Jana Tarłę biskupa kijowskiego. Prawdopodobnie około 1748 r. do kościoła dobudowano nawy boczne. W latach 1930-35 kościół został powiększony według projektu Franciszka Mączyńskiego. W czasie tej rozbudowy przedłużono prezbiterium, dobudowano po jego bokach dwie kaplice oraz dwie przybudówki zakrystyjne.
ARCHITEKTURA. Barokowy, przekształcony w duchu modernizmu. Złożony z trójnawowego korpusu bazylikowego i wydłużonego dwuczłonowego prezbiterium, zamkniętego ścianą prostą. Po bokach prezbiterium od północy i południa dostawione są dwie kaplice, z nich północna z półkolistą apsydą oraz dwie zakrystie. Do korpusu nawowego od zachodu przylega kwadratowa wieża, podzielone gzymsami na cztery kondygnacje i nakryta baniastym hełmem barokowym z latarnią. Nad prezbiterium, nawą główną i kaplicą południową dachy dwuspadowe, nad nawami bocznymi dachy jednospadowe, nad przybudówkami zakrystyjnymi dachy wielospadowe i nad kaplicą północną kopuła z latarnią. Wewnątrz w nawie głównej i starszej części prezbiterium sklepienia kolebkowe z lunetami, w nawach bocznych oraz w dobudowanej części prezbiterium sklepienia kolebkowo-krzyżowe, zaś w kaplicy północnej pozorna kopuła. Wewnątrz nawa główna otwarta do naw bocznych półkolistymi arkadami filarowymi. W wejściu do kaplicy znajduje się kamienny barokowy portal z 1. połowy XVIII w. Na zewnątrz w wejściach do wieży i naw bocznych trzy portale kamienne, barokowe z XVIII w. Polichromia figuralna i ornamentalna malowana przez Franciszka Walczowskiego w 1958 r.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Ołtarz główny manierystyczny z 1621 r., wykonany przez snycerza Baltazara Kuncza z Kleparza dla kościoła klarysek w Starym Sączu, uzupełniony po bokach późnobarokowymi bramkami z połowy XVIII w. W polu środkowym ołtarza umieszczony jest barokowy obraz Matki Bożej Szkaplerznej z XVII-XVIII w. a w zwieńczeniu św. Michał Archanioł, barokowy z XVIII w., na bramkach zaś umieszczone są obrazy śś. Mikołaja i Stanisława bpa, barokowe z XVIII w. Ołtarze boczne: 1. w kaplicy północnej, późnobarokowy z 2. połowy XVIII w., z obrazem Matki Bożej Różańcowej z 2. połowy XIX w.; 2. w kaplicy południowej manierystyczny z 1. połowy XVII w., ze współczesnymi mu obrazami: Ukrzyżowania w polu środkowym, Matki Bożej Bolesnej w zwieńczeniu oraz Chrystusa opłakiwanego przez aniołów w predelli; 3. w lewej nawie bocznej późnomanierystyczny z początku XVII w. z obrazem Serca Jezusa w polu środkowym i barokowym obrazem NMP Niepokalanie Poczętej z 1694 r. w zwieńczeniu; 4. w prawej nawie wczesnobarokowy z 1. połowy XVII w. z czterema obrazami świętych z 1. połowy XVII w. umieszczonymi w polach bocznych. Chrzcielnica kamienna, gotycka z 1493 r.. Ambona późnobarokowa z 2. połowy XVIII w. z obrazem Chrztu w Jordanie w zaplecku. Prospekt organowy późnobarokowy z XVIII w. Organy 15-głosowe wykonał w latach 1894-1902 Tomasz Fall ze Szczyrzyca. Konfesjonały i ławy wykonane po 1945 r. Trzy dzwony, z których jeden „Jan” powstał w Odlewni dzwonów Felczyńskich w Przemyślu w 1950 r., zaś pozostałe dwa: „św. Michał Archanioł” (960 kg) i „św. Józef” (320 kg) odlali Fr. Kubica i Fr. Drozd z Dąbrowy Górniczej.
LITERATURA
Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, T. I, Województwo krakowskie, z. 10, Powiat nowosądecki, Warszawa 1953
Kornecki M., Kościoły diecezji tarnowskiej, [w:] Rocznik diecezji tarnowskiej na rok 1972, Tarnów 1972
Krasnowolski B., Leksykon zabytków architektury Małopolski, Warszawa 2013
Pasternak P., Katalog organów w diecezji tarnowskiej, maszynopis
ks. Rzepa J., Kornecki M., Dzwony Diecezji Tarnowskiej, Kraków 2001