Biogramy
Matejko Stefan
Marek SztorcStefan Matejko (1871-1935), malarz krakowski, projektant witraży, bratanek Jana Matejki. W latach 1886-92 studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, gdzie był m.in. uczniem swojego stryja, Jana Matejki oraz Władysława Łuszczkiewicza. Jeszcze w czasie studiów w latach 1889-91 pracował wspólnie ze Stanisławem Wyspiańskim i Józefem Mehofferem przy wykonaniu polichromii do kościoła Mariackiego w Krakowie, zaprojektowanej przez Jana Matejkę. W 1891 r. wziął udział w wyjeździe inwentaryzującym zabytki wschodniej Galicji pod kierunkiem prof. Wacława Łuszczkiewicza. W latach 1892-94 studiował w Monachium pod kierunkiem malarza historycznego Alexandra Wagnera. Po powrocie do Krakowa pracował z innymi malarzami przy wykonaniu polichromii w kościele św. Mikołaja w Krakowie (1893), kaplicy Matki Boskiej Bolesnej w kościele franciszkanów w Krakowie (1897) i katedrze w Kielcach (1898-1899). W latach 1900-1907 artysta pracował w Fabryce fajansów J. Niedźwiedzki i Ska na Dębnikach a następnie w latach 1906-14 w Krakowskim Zakładzie Witrażów S. G. Żeleński. W firmie Żeleńskiego Matejko przez kilka lat kierował działem kompozycji figuralnej. Zaprojektował witraże do kilkudziesięciu kościołów, głównie na obszarze dawnej Galicji, znajdujących się dziś na terytorium Polski i Ukrainy: w Zborowie (1907- 1908), Turce nad Stryjem (1907), Drohobyczu (1907), w kaplicy w Chyrowie (1907), Leżajsku (1907), w kaplicy we dworze w Mydlinikach (1907), w Bóbrce (1908), Bieczu (1908), Niźniowie (1908), w kościele Bożego Miłosierdzia w Krakowie (1908), w Tarnopolu (1908), Dylągowej (1909-1910), Michorzewie (ok. 1910), Sokołowie Małopolskim (1910), Wieliczce (ok. 1910 ), Korczynie (1912), Dzikowcu (1912), Krościenku Wyżnym (ok. 1912), Luszowicach (1913), Nienadówce (1913), Chrzanowie (1914), Kościelisku (1914) a także: w Połądze, Gawłuszowicach, Myszyńcu i Kamionce Strumiłłowej. Wykonał też prace do kościołów w USA: witraże w Chicago (1907- 1910) i mozaika do cerkwi greckokatolickiej w Olyphat. Witraże autorstwa Stefana Matejki znajdują się także w wielu kościołach na terenie diecezji tarnowskiej. Stefan Matejko projektował też witraże do prywatnych kamienic, głównie w Krakowie (Ariańska 5, Staszica 14, Topolowa 46, Karmelicka 48) ale też w Łodzi, Lwowie i Stanisławowie. W 1914 r. artysta założył własną pracownię witraży, która jednak w 1921 r. została przejęta przez firmę Żeleńskiego. Także w następnych latach Matejko związany był z witrażownictwem. W latach 1922-28 kierował wytwórnią witraży w Zakładach Przemysłowych B. T. H. INDUSTRIA, zaś w latach 30-tych współpracował z Pracownią Witraży i Oszkleń Artystycznych Romana Ryniewicza w Krakowie. W tym okresie zaprojektował m. in. witraże do kościołów w Chorzowie i Kielcach. Zmarł w 1935 r. w Krakowie i został pochowany na Cmentarzu Rakowickim.
Lista wybranych świątyń na terenie diecezji tarnowskiej z witrażami projektu Stefana Matejki
- Luszowice, kościół św. Józefa Oblubieńca (1906)
- Tarnów, kościół św. Rodziny, misjonarzy (1907)
- Mystków, kościół św. Filipa i św. Jakuba (1907)
- Jodłówka Tuchowska, kościół św. Michała Archanioła (1910)
- Nowy Sącz, kościół św. Kazimierza (1911)
- Pilzno, kościół św. Jana Chrzciciela (1911)
- Siedliska-Bogusz, kościół Narodzenia NMP (1911-1912)
- Brzeźnica k. Dębicy, kościół św. Jana Chrzciciela (1912)
- Zabawa, kościół Trójcy Świętej (1912)
- Szczepanów, kościół św. Magdaleny i św. Stanisława (1913)
- Zdrochec, kościół św. Stanisława biskupa (1911 i po 1914)
- Pilzno, kościół Wniebowzięcia NMP, karmelitów (1913)
- Przeczyca, kościół Wniebowzięcia NMP (1914 i 1918)
- Szynwałd, kościół Matki Bożej Szkaplerznej (1917)
Tekst umieszczony 28.11.2008, ostatnio aktualizowany 24.11.2022
Dziękuję Pani Grażynie Fijałkowskiej, z której artykułu pochodzą zawarte w biogramie informacje.
LITERATURA
Fijałkowska G., Stefan Matejko - artykuł na stronie Radia Kraków (obecnie niedostępny)
Korpus witraży z lat 1800-1945 w kościołach rzymskokatolickich metropolii krakowskiej i przemyskiej, T. IV Diecezja tarnowska cz. 1 i 2, Kraków 2017
Witraże projektu Stefana Matejki w kościele św. Józefa w Luszowicach
Witraże projektu Stefana Matejki w kościele św. Kazimierza w Nowym Sączu
Witraże projektu Stefana Matejki w kościele Wniebowzięcia NMP w Przeczycy
Witraże projektu Stefana Matejki w kościele Matki Bożej Szkaplerznej w Szynwałdzie
Witraże projektu Stefana Matejki w kościele św. Rodziny w Tarnowie
Pozostałe witraże projektu Stefana Matejki